بررسی تأثیر رفلکسولوژی پا بر درد و اضطراب در زنان، بعد از سزارین انتخابی

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

2 استادیار گروه زنان و زایمان، مرکز تحقیقات سلامت زنان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

4 استادیار گروه آمار حیاتی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

5 استادیار طب سنتی و مکمل، دانشکده طب سنتی و مکمل، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

مقدمه: با وجود پیشرفت تکنولوژی در مراقبت های بهداشتی، روش های معمول تسکین درد بعد از جراحی همچنان ناکافی است. از این رو نیاز به مداخلات و درمان های مکمل احساس می شود. رفلکسولوژی یکی از درمان های طب مکمل است که تحقیقات علمی کافی در زمینه اثربخشی آن وجود ندارد. با توجه به آمار بالای سزارین در ایران و همچنین اهمیت تسکین درد پس از سزارین و تحرک زودتر مادر،کاهش خطر حوادث ترومبوآمبولیک و توانایی بیشتر در انجام مراقبت از نوزاد در ساعات اولیه تولد، مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر رفلکسولوژی پا بر شدت درد و میزان اضطراب در زنان بعد از سزارین انتخابی انجام شد.
روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی دو گروهه یک سوکور در سال 1389 بر روی 61 زن باردار که جهت سزارین انتخابی به بیمارستان پاستور نو مشهد مراجعه کرده بودند، انجام شد. افراد به طور تصادفی و با استفاده از روش نمونه گیری آسان، به دو گروه رفلکسولوژی و مراقبت های معمول تقسیم شدند. در گروه مطالعه، دو ساعت بعد از عمل، به مدت 10 دقیقه در هر پا رفلکسولوژی توسط پژوهشگر انجام شد. شدت درد و میزان اضطراب با استفاده از مقیاس درجه بندی عددی قبل از مداخله و بعد از مداخله توسط کمک پژوهشگری که به تخصیص گروه ها بی اطلاع بود ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 14) و آزمون های آماری تی مستقل، تی زوج، من ویتنی،کای اسکور و تست دقیق فیشر انجام شد و 05/0>p به عنوان سطح معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته ها: قبل از مداخله، میانگین شدت درد دو گروه با استفاده از آزمون تی مستقل اختلاف معنی داری نداشت (814/0=p). بعد از مداخله بین دو گروه از نظر شدت درد اختلاف معنی داری وجود داشت(004/0=p). با استفاده از آزمون من ویتنی، میزان اضطراب بعد از مداخله بین دو گروه اختلاف معنی داری وجود نداشت (215/0=p).
نتیجه گیری: استفاده از رفلکسولوژی در مراقبت های پس از سزارین، در کاهش درد مادران مؤثر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Foot Reflexology on Pain and Anxiety in Women Following Elective Cesarean Section

نویسندگان [English]

  • Nastaran Razmjoo 1
  • Leili Hafizi lotfabadi 2
  • Fatemeh Yousefi 3
  • Habibolah Esmaeeli 4
  • Hoda Azizi 5
  • Marzieh Lotfalizadeh 2
1 M.Sc. of Midwifery, Faculty of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
2 Assistant Professor of Obstetrics and Gynecology, Women’s Health Research Center, Faculty of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
3 M.Sc. Student of Midwifery, Faculty of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
4 Assistant Professor of Biostatistics, Faculty of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
5 Assistant Professor of Traditional and Complementary Medicine, Faculty of Traditional and Complementary Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Despite the technological advances in health care, routine analgesic procedures in postoperative pain control remain inadequate and require complementary therapies and interventions. Reflexology is one of the most popular forms of alternative and complementary therapy which its effectiveness has not been clearly demonstrated. So with respect to high rate of cesarean in Iran and the importance of pain relief after cesarean section and improving mobility, reducing the risk of thromboembolic events and having more ability to take care of newborn in first hours of birth, this study was performed to determine effect of foot reflexology on pain and anxiety in women after elective cesarean section.
Methods: This clinical trial study was conducted on 61 women who were planning to have a cesarean delivery in pastor hospital of Mashhad in 2011. Samples were randomly divided into foot reflexology group and routine cares group with simple sampling method. The case group received routine cares and foot reflexology for 10 minutes in each foot; whereas the control group received only routine cares. Post operative pain and anxiety were evaluated by visual analogue scale (VAS). Data were analyzed using SPSS version 14 and statistical tests such as, T test, paired t-test, Man-Whitney, chi-square, Fisher exact tests were done and pResults: There was no statistically significant difference in pain intensity before intervention between two groups by using t-test (p=0.814), but after intervention, the difference was significant by Man-Whitney test (p=0.004). There was not statistically significant difference between two groups regarding postoperative anxiety score (p=0.215).
Conclusion: Foot reflexology proved useful as an effective nursing intervention in controlling post cesarean pain.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anxiety
  • Cesarean section
  • Elective
  • Foot Reflexology
  • Pain
  1. Power I. Recent advances in postoperative pain therapy. Br J Anaesth 2005 Jul;95(1):43-51.
  2. Degirmen N, Ozerdogan N, Sayiner D, Kosgeroglu N, Ayranci U. Effectiveness of foot and hand massage in postcesarean pain control in a group of Turkish pregnant women. Applied Nursing Research 2010 Aug;23(3):153-8.
  3. Howangsuwannakorn S. Effects of foot reflexology on pain level, vital signs, and satisfaction in post-abdominal surgical patients. [Eelectronic Thesis].Mahidol University. Thailand. 2003.
  4. Tsay SL, Chen HL, Chen SC ,Lin HR, Lin KC. Effects of reflexotherapy on acute postoperative pain and anxiety among patients with digestive cancer. Cancer Nurs 2008 Mar;31(2):109-15.
  5. Dougans I. Complete illustrated guide to reflexology: therapeutic foot massage for health and well-being. Shaftesbury:Element Books;1996:44.
  6. Ahmad-Nia S, Delavar B, Eini-Zinab H, Kazemipour S, Mehryar AH, Naghavi M. Caesarean section in the Islamic Republic of Iran: prevalence and some sociodemographic correlates. East Mediterr Health J 2009 NovDec;15(6):1389-98.
  7. Gadsden J, Hart S, Santos AC. Post-cesarean delivery analgesia. Anesth Analg 2005 Nov;101(5 Suppl):S62-69.
  8. Nikandish R, Sahm AM, Khademi S. [Effect of exposure to music on postoperative pain and anxiety after cesarean section under general anesthesia: a double blind randomized placebo-controlled trial]. [Article in Parsian]. J Iran Soci anesth Intens Care.2006;19(3):573-86.
  9. Stephenson N. The effects of foot reflexology on anxiety and pain in patients with breast and lung cancer. [Electronic Thesis]. University of South Carolina. College of Nursing. 1997.
  10. Kesselring A, Spichiger E, Müller M. [Foot reflexology: an intervention study]. [Article in German]. Pflege 1998 Aug;11(4): :213-18.
  11. Mirzaee F, Kaviani M, Jafari P. [Effect of reflexology on anxiety level in nuliparous women]. pArticle in Persian]. Hayat 2010;16(1):65-71.
  12. Mirzaee F, Masoumeh K, Peyman J. Effect of foot reflexology on duration of labor and severity of first stage labor pain. Iran J Obstet Gyncol Infert 2010;13(1):27-32.
  13. Ernst E. Is reflexology an effective intervention? A systematic review of randomized controlled trials. Med J Aust 2009 Sep;191(5):263-6.
  14. Tiran D. Reflexology in pregnancy and childbirth. Edinburgh:Churchil Livingstone;2010:20-2.
  15. Chang SC, Chen CH. Effects of music therapy on women's physiologic measures, anxiety, and satisfaction during cesarean delivery. Res in Nurs Health 2005 Dec;28(6):453-61. 16.
  16. Sudmeier I, Bodner G, Egger I, Mur E, Ulmer H, Herold M. [Changes of renal blood flow during organassociated foot reflexology measured by color Doppler sonography]. [Article in German]. Forsch Komplementarmed 1999 Jun;6(3):129-34.