بررسی عوامل خطر مرتبط با تاریخچه پزشکی، سبک زندگی و رفتارهای بهداشتی زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی رازی شهرستان رشت در سال 1388

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 مربی گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، گیلان، ایران.

2 استادیار گروه پرستاری، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، گیلان، ایران.

3 استادیار گروه آمار زیستی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، گیلان، ایران.

چکیده

مقدمه: سرطان پستان شایع ترین نوع سرطان و دومین عامل مرگ ناشی از سرطان در زنان به شمار می آید. شدت و اهمیت عوامل خطر و رفتارهای مستعد کننده در هر منطقه متفاوت می باشد و لازم است این عوامل در هر منطقه مورد بررسی قرار گیرند. مطالعه حاضر با هدف تعیین و مقایسه عوامل خطر مرتبط با تاریخچه پزشکی، سبک زندگی و رفتارهای بهداشتی زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی شهرستان رشت انجام شد.
روش کار: این مطالعه مورد - شاهدی از مهر ماه تا اسفند ماه سال 1388 بر روی 189 بیمار انجام شد. 90 بیمار مبتلا به سرطان و 99 نفر غیر مبتلا به این بیماری مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی رازی که از نظر سن، وضعیت تأهل، تحصیلات و محل سکونت همسان بودند، به روش نمونه گیری تدریجی انتخاب شدند. اطلاعات مربوط به تاریخچه پزشکی، عوامل مربوط به سبک زندگی و رفتار بهداشتی با استفاده از پرسشنامه پژوهشگر ساخته، به روش مصاحبه و اندازه گیری شاخص توده بدنی، گردآوری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون های توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته ها: افراد دو گروه از نظر شاخص توده بدنی، سابقه ابتلاء خانواده درجه یک به سرطان، مصرف غذاهای پر چرب و ابتلاء به سرطان ارتباط معنی داری داشتند. اما بین انجام فعالیت ورزشی و کشیدن سیگار هیچ ارتباط معنی داری وجود نداشت. در تحلیل چند متغیره، درمان نازایی، مصرف قرص ضد بارداری و تجربه استرس به عنوان عوامل خطر در بروز سرطان به حساب آمدند. همچنین استفاده از خودآزمایی پستان به عنوان یک رفتار بهداشتی و تکنیک آسان و کم هزینه مورد استقبال هیچ یک از دو گروه مورد و شاهد نبود.
نتیجه گیری: برخی از عوامل خطرزا مانند شاخص توده بدنی، سابقه ابتلاء خانواده درجه یک به سرطان، مصرف غذاهای پرچرب، درمان نازایی، مصرف قرص های ضد بارداری و تجربه استرس با سرطان پستان ارتباط دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of Risk Factors Related to Medical History, Lifestyle and Health Behaviors in Women with Breast Cancer

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Adib 1
  • Atefeh Ganbari 2
  • Molouk Pooralizadeh 1
  • Ehsan Kazemnazhad 3
1 Lecturer of Nursing, Faculty of Nursing and Midwifery, Gilan University of Medical Sciences, Gilan, Iran.
2 Assistant professor of Nursing, Social Determinants of Health Research Center, Faculty of Nursing and Midwifery, Gilan University of Medical Sciences, Gilan, Iran.
3 Assistant Professor of Biostatistics, Faculty of Nursing and Midwifery, Gilan University of Medical Sciences, Gilan, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Breast Cancer is the most frequent type of cancer and the second cause of death in women. Severity and importance of its risk-factors and susceptible behaviors are diverse in different communities. So, investigation in this regard seems necessary. The purpose of this study was to determine and compare the risk-factors related to medical history, lifestyle, and health behavior in women with breast cancer who referred to Razi Educational Medical Center in 2009.
Methods: This case-control study was conducted on 90 women with breast cancer (case group) and 99 healthy women (control group) who referred to Razi Educational Medical Center. The entire participants were similar in age, marital status, education, and place of living. Gradual-sampling method was applied on the participants. Data were collected by using a researcher-made questionnaire, interviews and Body mass index measurement. The data were analyzed by using SPSS statistical software version 16, chi-square and Mann Whitney Tests, variance analysis, and logistic regression. P value less than 0.05 was considered statistically significant.
Results: There were significant differences between Body mass index, family history, intake of high-fat foods, and breast cancer affliction in the entire participants. But no significant relation was observed between their physical exercising and smoking. Multi-variant analysis showed that stress, intake of oral contraceptive, and fertility drugs increase the risk of the cancer occurrence. Breast Self Examination which is the easiest and cheapest technique of health behavior was not observed in none of the groups.
Conclusion: Some of risk-factors include Body mass index, family history, intake of high-fat foods and stress, intake of oral contraceptive, and fertility drugs had relation with breast cancer.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Breast Cancer
  • Health Behavior
  • lifestyle
  • Risk factors
1. Yaw YH, Shariff ZM, Kandiah M, Mun CY, Yusof RM, Othman Z, et al. Weight changes and lifestyle
behaviors in women after breast cancer diagnosis: a cross-sectional study. BMC Public Heath 2011 May
13;11:309.
2. Dumitrescu RG, Cotaria I. Understanding breast cancer risk -- where do we stand in 2005? J Cell Mol Med 2005
Jan-Mar;9(1):208-21. Review.
3. Sariri OE, Vahdat M, Akbari M, Savoji H, Yari.S , Javid .Gh. [The study of quantitive and qualitive
dermatogelific in women with breast cancer and compare with healthy women] [Article in Persian]. Iran J Breast
Dis 2008;2(1):41-4.
4. Karimi M, Hasani M, Khorram R. Ghaffari SH. [The effect of education, based on health belief model on breast
self examination in health liaisons of Zardndieh city] [Article in Persian]. Tabibe-Shargh 2008;10(4):231-89.
5. Ochoa EM, Gomez-Acebo I, Rodriguez-Cundin P, Navarro-Cordoba M, Liorca J, Dierssen-Sotos T.
Relationship between family history of breast cancer and health-related behavior. Behav Med 2010 OctDec;36(4):123-9.
6. Khodabande HS, Piri Z, Biglo M, Asadi M, Chakhmaghi N. [Breast cancer in Iran] [Article in Persian]. Iran J
Breast Dis 2009;2(2):49-59.
7. Hejar AR, Chong FB, Rosnan H, Zallina H. Breast cancer and lifestyle risks among Chinese women in the
Klany Valley in 2001. Med J Malaysia 2004 Jun;59(2):226-32.
8. Besharat S, Motiea M, Besharat M, Roshandel GH. [Survey of risk factors of breast cancer among women in
Golestan Province] [Article in Persian]. Iran J Obetet Gynecol Infertil 2010,32(6):46-51.
9. Key TJ, Verkassalo PK, Banks E . Epidmiology of breast cancer. Lancet Oncol 2001 Mar;2(3):133-40. Review.
10. Peterson NB, Huang Y, Newcomb PA, Titus-Emstoff L, Trentham-Dietz A, Anic G, et al. Childbearing recency
and modifiers of premenopausal breast cancer risk. Cancer Epidmiol Biomarkers Prev 2008 Nov;17(11)3284-7.
11. Jacobs JR, Bovasso GB. Early and chronic stress and their relation to breast cancer. Psycholo Med 2000
May;30(3):669-78.
12. Ayhan A, Salman MC, Celik H, Dursun P, Ozyuncu O, Gultekin M. Association between fertility drugs and
genecologic cancer, breast cancer and childhood cancers. Acta Obstet Genecol Scand 2004 Dec;83(12):1104-11.
13. Brinton LA, Scoccia B, Moghissi KS, Westhoff CL, Althuis MD, Mabie JE, et al. Breast cancer risk association
with ovulation-stimulating drugs. Hum Reprod 2004 Sep;19(9):2005-13.
14. Lifestyle and cancer what do we know ? Cancer council Helpline 13 11 20. Available at:
http://www.cancercoueil.com.au.2009.
15. Saffari M , Mahmoodi M , Zaraeti H, Amiri Z, Pakpour A. [Statical method for medicine and health reaserch].
Tehran:Asar Sobhan;1388. [in Persian].
16. Grabrick DM, Hartmann LC, Cerhan JR, Vierkant RA, Therneau TM, Vachon CM, et al. Risk of breast cancer
with oral contraceptive use in women with family history of breast cancer. JAMA 2000 Oct 11;284(14):1791-8.
17. Attar Parsaiee F, Goolchin M, Asvadi J. [Relatienship between demographic, lifestyle, stressors and breast
cancer] [Article in Persian]. J Tabriz Univ Med Sci 2000;35(35):15-21.
18. Ebrahimi M, Montazeri A, Neda M. [Relationship unpleasant life event with incidence of breast cancer in
patients referred to breast disease center] [Article in Persian]. Iran J Breast Dis 2008;1(1):29-32.
19. Petro-Nustas W. Health-related behaviors and lifestyle factors of patients with breast cancer. Cancer Nurs 2003
Jun;25(3):219-29.
20. Afolabi IR. Toward prevention of breast cancer in the Pacific: influence of diet and lifestyle. Pac Health Dialog
2007 Sep;14(2):67-70.
21. Bingham SA, Luben R, Welch A, Wareham N, Khaw KT, Day N. Are imprecise methods obscuring a relation
between fat and breast cancer? Lancet 2003 Jul 19;362(9379):212-4.
22. Hackshaw AK, Paul EA. Breast self-examination and death from cancer: a meta analysis. Br J Cancer 2003 Apr
7;88(7):1047-53.
23. Thomas DB, Gao DL, Ray RM, Wang WW, Allison CJ, Chen AF, et al. Randommized trial of breast selfexamination
in Shanghai: final results. J Natl Cancer Inst 2002 Oct 2;94(19):1445-57.
24. Tahvildary S, Mohagegy M, Mohammad K. [The application of health belief model] [Article in Persian]. J Yazd
Univ Med Sci 2003;12(3):35.
25. Karimy H, Sam SH. [The effect of education on knowledge and practice towards breast self examination
Ramsar women] [Article in Persian]. J Babol Univ Med Sci 2004;7(3):61-5.
26. Khani H, Moslemizadeh N, Montezari A, Godazandeh GH, Ghorbani A. [Knowledge, attitude and practice of
health personal to prevent breast cancer programs in the southern margins of the Caspian Sea] [Article in
Persian]. Iran J Breast Dis 2008;1(2):28-37.