بررسی سازه های انگیزش، خودکارآمدی و هزینه پاسخ درک شده مبتنی بر انگیزش محافظت در رفتار خودآزمایی پستان

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 مربی گروه بهداشت و مدیریت، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش بهداشت، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد

3 دانشیار گروه آمار زیستی، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد،مشهد، ایران.

4 کارشناس ارشد مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

مقدمه: سرطان پستان یکی از عوامل مرگ و میر در زنان به شمار می رود. در کشورهای توسعه یافته از هر 9 زن، یک نفر به این نوع سرطان مبتلا می شود. در ایران نیز شیوع این بیماری رو به افزایش است و مبتلایان به سرطان پستان در مقایسه با بیماران مشابه در کشورهای غربی، حدود 10 سال جوان تر هستند. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین انگیزش محافظت، خودکارآمدی درک شده و هزینه پاسخ درک شده با رفتار خودآزمایی پستان در داوطلبین سلامت شهر مشهد در سال 1391 انجام شد.
روش‌کار: این مطالعه مقطعی بر روی 410 نفر از داوطلبان سلامت 20 ساله و بالاتر که از جمعیت تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهری مشهد انتخاب شده بودند، انجام شد. روش نمونه گیری به صورت طبقه ای بود؛ به این صورت که هر یک از مراکز بهداشتی درمانی شماره 1، 2، 3، 4 و 5 مشهد به عنوان طبقه در نظر گرفته شدند. سپس لیستی از افراد داوطلب سلامت مراکز بهداشتی درمانی تهیه شد و بر اساس آن تعداد نمونه ها، به نسبت این افراد در مراکز بهداشتی درمانی تخصیص داده شد (داوطلبان سلامت کسانی هستند که به منظور ترویج رفتارهای سالم در جامعه، مهارت های بهداشتی را فرا گرفته و دوره های آموزشی لازم را می گذرانند و آموخته های خود را حداقل به 50 خانوار منتقل می کنند). داده ها به وسیله پرسشنامه خودگزارشی گردآوری شد و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 18) و آزمون های تی، ضریب همبستگی اسپیرمن و پیرسون و رگرسیون خطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 3/9±8/34 سال بود. بین هزینه پاسخ درک شده و رفتار خودآزمایی پستان ارتباط معناداری وجود داشت (093/0- =r، 001/0>p). همچنین بر اساس ضریب همبستگی پیرسون، بین انگیزش و رفتار خودآزمایی پستان (497/0=r، 001/0>p) و همچنین بین خودکارآمدی و رفتار خودآزمایی پستان (233/0=r، 001/0> p) ارتباط معناداری وجود داشت.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نقش انگیزش و هزینه پاسخ درک شده و خودکارآمدی درک شده را در اتخاذ رفتار خودآزمایی پستان تأیید می کند، لذا کاستن از هزینه های درک شده انجام خودآزمایی پستان در زنان با هدف تسهیل پذیرش رفتار می تواند به عنوان یک اصل در امر آموزش مورد توجه قرار گیرد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Effectiveness of Protection Motivation, Perceived Self-Efficacy and Perceived Response Costs by Behavior of Breast Self-Examination

نویسندگان [English]

  • Mohammad Vahedian Shahroodi 1
  • Fatemeh Pourhaje 2
  • Habibollah Esmaily 3
  • Fahime pourhaje 4
1 Lecturer of Health and Management, Health Sciences Research Center, Faculty of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
2 M.Sc. Student of Health Education, Student Research Committee, Faculty of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
3 Associate Professor, Department of Biostatistics, Health Sciences Research Center, Faculty of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
4 M.Sc. of Educational Planning, Faculty of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Breast cancer is considered as a cause of death in women. In developed countries, one out of every nine women are diagnosed with this type of cancer. The prevalence of this disease is increasing in Iran and patients with breast cancer in our country are about 10 years younger than similar patients in western countries. This study was conducted to determine the correlation between protection motivation, perceived self efficacy and perceived response costs by behavior of breast self-examination in volunteers in Mashhad, 2012.
Methods: This cross-sectional study was conducted on 410 health volunteers above age 20 years who were selected by stratified sampling method from population covered by urban health centers of Mashhad. Each of 1 to 5 health centers of Mashhad was considered as a class. Cases were selected and studied from each class, proportional to the number of covered volunteers of that health center. Data were collected by self-report questionnaire and analyzed using SPSS software version 18 and statistical t-test, Spearman and Pearson correlation coefficient, linear regression. P value less than 0.05 was considered significance.
Results: The mean age of participant was 34.8±9.3 years. The Pearson correlation was shown a significant correlation between perceived response costs (r=-0.093, p<0.001), protection motivation (r=0.497, p>0.001), perceived self-efficacy (r=0.233, p<0.001) and behavior of breast self-examination.
Conclusion: This study had shown the effectiveness of protection motivation, perceived response costs, perceived self-efficacy to emphasize the behavior of breast self-examination. Thus, reducing the perceived costs of breast self-examination in women can be regarded as a principle in education to facilitate the adoption behavior.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Breast Self-Examination
  • Cost of Illness
  • Protection Motivation Theory
  • self efficacy