بررسی تأثیر وضعیت نیمه‌نشسته بر سردرد بعد از بیهوشی نخاعی در زنان تحت جراحی سزارین الکتیو

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه بیهوشی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران.

2 دانشجوی پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران.

3 دستیار تخصصی بیماری‌های کودکان و نوزادان، مرکز تحقیقات کودکان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران.

4 مربی گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران

چکیده

مقدمه: سردرد، یکی از عوارض بیهوشی نخاعی در جراحی‌ است. این نوع بیهوشی نقش عمده‌ای در عمل سزارین دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر وضعیت نیمه نشسته بر سردرد بعد از بیهوشی نخاعی در زنان تحت جراحی سزارین الکتیو انجام شد.
روش‌کار: این مطالعه مداخله‌ای در سال 1397 بر روی 110 زن باردار تحت جراحی سزارین در بیمارستان نیک‌نفس رفسنجان انجام شد، افراد در زمان ریکاوری در دو گروه با پوزیشن سر 30 درجه و پوزیشن سر خوابیده (flat) قرار گرفتند. بروز و شدت سردرد با استفاده از مقیاس دیداری درد، در روزهای اول، دوم و سوم پس از جراحی بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخۀ 18) و آزمون‌های تی مستقل، کای دو و تحلیل واریانس دوطرفه با اندازه­گیری مکرر انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: میانگین شدت سردرد در گروه افراد با پوزیشن سر  صاف در روزهای اول، دوم و سوم به ترتیب 41/2±98/0، 16/2±87/0 و 92/1±78/0 و در گروه با پوزیشن 30 درجه سر 89/2±41/1، 70/2±30/1 و 33/2±12/1 بود. شدت درد در هر دو گروه در روزهای مختلف اندازه‌گیری کاهش معناداری (0001/0>p) داشت، هرچند این تفاوت بین دو گروه معنادار نبود (379/0=p).
نتیجه‌گیری: قرار دادن سر در وضعیت خوابیده در هنگام ریکاوری از بیهوشی نخاعی در زنان تحت جراحی سزارین الکتیو، باعث کاهش شدت سردرد پس از جراحی در مقایسه با وضعیت سر در پوزیشن 30 درجه شد، هرچند این تفاوت از نظر آماری معنادار نبود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of semi-setting position on post-dural puncture headache in women with elective cesarean section

نویسندگان [English]

  • Saeed Khorramnia 1
  • Reza Nejadhasan 2
  • Fateme Rajaeipoor 3
  • Zahra Asadollahi 4
1 Assistant Professor, Department of Anesthesiology, Faculty of Medicine, Rafsanjan University of Medical Science, Rafsanjan, Iran.
2 Medical Student, Faculty of Medicine, Rafsanjan University of Medical Science, Rafsanjan, Iran
3 Resident, department of pediatric's diseases, pediatric's diseases research center, Faculty of Medicine, Guilan University of Medical Sciences, Rasht, Iran.
4 Instructor, Department of Epidemiology and Biostatistics, Faculty of Medicine, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Headache is one of the complications of spinal anesthesia in various surgeries. Spinal anesthesia has a major role in cesarean section. This study was performed with aim to investigate the effect of semi-sitting position on headache after spinal anesthesia in women undergoing elective Cesarean Section.
Methods: This interventional study was performed on 110 pregnant women with cesarean section at Rafsanjan Nikanfas Hospital in 2018. In recovery time, the subjects were placed into two groups: head position in 30 degree and flat position. The incidence and intensity of headache was assessed using the pain Visual Analogue Scale in the first, second and third days after the surgery. Data were analyzed by SPSS software (version 18) and independent t-test, Chi-square test and Two-way Repeated Measures ANOVA. PResults: Mean of headache severity in the group with flat head position in the first, second and third days was 0.98 ± 2.41, 0.87 ± 2.16 and 0.78 ± 1.92, respectively, and in the group of 30 degrees head position was 1.41 ± 2.89, 1.30 ± 2.70 and 1.12 ± 2.33, respectively. The severity of pain in both groups was significantly decreased on different days (p <0.0001), although there was no significant difference between the two groups (p =.379).
Conclusion: Flat head positioning during recovery of spinal anesthesia in women undergoing elective cesarean section decreased the severity of postoperative headache compared with head position at 30 degrees, although this difference was not statistically significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Caesarean section
  • Headache
  • Position
  • Recovery
  1. Miller R, Eriksson LI, Fleisher LA, Wiener-Kronish JP, Cohen N, Young W. Miller's anesthesia. 8th ed. Philadelphia: Saunders; 2014. P. 2344.
  2. Sun S, Huang SQ. Epidural injection of hydroxyethyl starch in the management of post-dural puncture headache: a caseseries. Int J Clin Exp Med 2015; 8(5):8254-8.
  3. Jabbari A, Alijanpour E, Mir M, Bani Hashem N, Rabiea SM, Rupani MA. Post spinal puncture headache, an old problem and new concepts: review of articles about predisposing factors. Caspian J Intern Med 2013; 4(1):595-602.
  4. Eshghizadeh M, Mehdi BM, Mohammadpour A, Banihashemi ZS. The effect of coffee consumption on post dural puncture headache due to spinal anesthesia in cesarean section: a randomized clinical trial. Qom Univ Med Sci J 2016; 9(12):8-15. (Persian).
  5. Song J, Zhang T, Choy A, Penaco A, Joseph V. Impact of obesity on post-dural puncture headache. Int J Obstet Anesth 2016; 30:5-9.
  6. Prashanth A, Chakravarthy M. Post-spinal headache in a parturient - look beyond post-dural puncture headache. Indian J Anaesth 2016; 60(10):782-3.
  7. Morsy KM, Osman AM, Shaaban OM, El-Hammady DH. Post dural puncture headache in fibromyalgia after cesarean section: a comparative cohort study. Pain Physician 2016; 19(6):E871-6.
  8. Akhavan Akbari G. Headache after postdural puncture for spinal anesthesia. 2nd Iranian Congress of Regional Anesthesiology and Pain, Tehran, Iran; 2010.
  9. Carrie LE. Whitacre and pencil-point spinal needles: some points to consider. Anaesthesia 1990; 45(12):1097-8.
  10. Davoudi M, Tarbiat M, Ebadian MR, Hajian P. Effect of position during spinal anesthesia on postdural puncture headache after cesarean section: a prospective, single-blind randomized clinical trial. Anesth Pain Med 2016; 6(4):e35486.
  11. Rosner B. Fundamentals of biostatistics. 6th ed. Australia: Duxbury; 2006. P. 332.
  12. Öztürk I, Sirit I, Yazıcıoğlu D. A retrospective evaluation of the effect of patient position on postdural puncture headache: is sitting position worse? Anaesth Pain Intensive Care 2015; 19(2):130-4.
  13. Arevalo-Rodriguez I, Ciapponi A, Roque i Figuls M, Munoz L, Bonfill Cosp X. Posture and fluids for preventing post-dural puncture headache. Cochrane Database Syst Rev 2016; 3:CD009199.
  14. Majd SA, Pourfarzam S, Ghasemi H, Yarmohammadi ME, Davati A, Jaberian M. Evaluation of pre lumbar puncture position on post lumbar puncture headache. J Res Med Sci 2011; 16(3):282-6.
  15. Zorrilla-Vaca A, Makkar JK. Effectiveness of lateral decubitus position for preventing post-dural puncture headache: a meta-analysis. Pain Physician 2017; 20(4):E521-9.
  16. Coppejans HC, Hendrickx E, Goossens J, Vercauteren MP. The sitting versus right lateral position during combined spinal-epidural anesthesia for cesarean delivery: block characteristics and severity of hypotension. Anesth Analg 2006; 102(1):243-7.
  17. Gan TJ. Poorly controlled postoperative pain: prevalence, consequences, and prevention. J Pain Res 2017; 10:2287-98.
  18. Ghazemzadeh MJ, Masoumi A, Karamali J, Fallah H, Kamran A, Ghazlipour Z, et al. Relationship between postpartum anxiety and exclusive breast feeding. J Prev Health 2015; 1(1):24-34. (Persian).
  19. Mıngır T, Ervatan Z, Turgut N. Spinal anaesthesia and perioperative anxiety. Turk J Anaesthesiol Reanim 2014; 42(4):190-5.
  20. Tulgar S, Boga I, Piroglu MD, Ates NG, Bombaci E, Can T, et al. Preoperative anxiety before spinal anesthesia: does internet-based visual information/multimedia research decrease anxiety and information desire? A prospective multicentered study. Anesth Essays Res 2017; 11(2):390-6.
  21. Campbell K, Fritz S. A systematic review: effects of breastfeeding on early and late childhood. Akron, Ohio: University of Akron; 2016. P. 236.
  22. Cabinian A, Sinsimer D, Tang M, Zumba O, Mehta H, Toma A, et al. Transfer of maternal immune cells by breastfeeding: maternal cytotoxic T lymphocytes present in breast milk localize in the peyer’s patches of the nursed infant. PLoS One 2016; 11(6):e0156762.