بررسی مشخصات فردی و باورهای بهداشتی مرتبط با انجام ماموگرافی غربالگری در زنان 35 سال و بالاتر شاغل در دانشکدههای علوم پزشکی آبادان

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 مربی گروه پرستاری، دانشکده علوم پزشکی آبادان، آبادان، ایران.

2 مربی گروه آمار زیستی، دانشکده علوم پزشکی آبادان، آبادان، ایران.

چکیده

مقدمه: سرطان پستان، بیشترین موارد تشخیصی سرطان در زنان سراسر جهان می­باشد. درمان موفقیت‌آمیز سرطان پستان وابسته به تشخیص زودرس آن می­باشد. ماموگرافی، یک روش استاندارد طلایی برای غربالگری سرطان پستان می­باشد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین مشخصات فردی و باورهای بهداشتی مرتبط با انجام ماموگرافی غربالگری در زنان 35 سال و بالاتر شاغل در دانشکده­های علوم پزشکی دولتی و آزاد شهرستان آبادان انجام شد.
روش‌کار: این مطالعه توصیفی در سال 1396 بر روی 90 نفر از زنان شاغل دانشکده علوم پزشکی آبادان و دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی آبادان به روش نمونه‌گیری تمام شماری انجام شد. داده‌های مربوط به مطالعه با استفاده از پرسشنامه مشخصات فردی و جمعیت‌شناختی و اعتقادات بهداشتی گردآوری گردید. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 21) و آزمون­های ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: بین تعداد ماموگرافی انجام شده و حساسیت درک شده و بین میزان تحصیلات همسر و حساسیت درک شده ارتباط معنی‌داری مشاهده شد (003/0=p). میانگین موانع درک شده در کسانی که سابقه سرطان پستان در بستگان درجه یک داشتند، بیشتر از میانگین موانع درک شده در کسانی بود که سابقه سرطان پستان در بستگان درجه یک نداشتند. میانگین حساسیت درک شده در کارکنان با رشته تحصیلی علوم پزشکی بیشتر از میانگین حساسیت درک شده در کارکنان با رشته تحصیلی علوم انسانی بود.
نتیجه‌گیری: سطح دانش کم در مورد ماموگرافی، علت اصلی عدم انجام ماموگرافی به میزان کم در بین زنان شاغل در دانشکده­های علوم پزشکی است. بنابراین، می­توان با اجرای برنامه­های آموزشی مدون در سطح گسترده، به افزایش میزان آگاهی در مورد روش‌های غربالگری سرطان پستان پرداخت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Demographic Factors and Health Beliefs Associated with Screening Mammography in the Female Employees Aged 35 Years and More in the Schools of Medical Sciences in Abadan, Iran

نویسندگان [English]

  • Farkhonde Hayati 1
  • Rouhallah Rouhandeh 2
1 Instructor, Department of Nursing, Abadan School of Medical Sciences, Abadan, Iran.
2 Instructor, Department of Biostatistics, Abadan School of Medical Sciences, Abadan, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Breast cancer is the most common cancer diagnosis among  women across the world. Successful breast cancer treatment depends on the early diagnosis of the disease. Mammography is a ‘gold standard’ screening method for breast cancer. The present study aimed to evaluate the demographic factors and health beliefs associated with screening mammography in the female employees aged 35 years and more in the state and Azad schools of medical sciences in Abadan, Iran.
Methods: This descriptive study was conducted on 90 female employees in Abadan School of Medical Sciences and School of Nursing and Midwifery at Islamic Azad University of Abadan in 2017. Participants were selected via census sampling. Data collections tools were demographic and health beliefs questionnaires. Data analysis was performed in SPSS version 21 using Spearman’s and Pearson’s correlation-coefficient, and P-value of less than 0.05 was considered significant.
Results: Significant associations were observed between the frequency of mammography and perceived sensitivity, as well as the education level of the spouse and perceived sensitivity (P=0.003). Mean perceived barriers in the subjects with a history of breast cancer in the first-degree relatives was higher compared to the perceived barriers in those with no history of breast cancer in their first-degree relatives. Moreover, mean perceived sensitivity was higher in the employees with a degree in medical sciences compared to those educated in humanities.
Conclusion: According to the results, lack of knowledge on mammography was the main cause of the low rate of this screening method among the studied women. Therefore, it is recommended that codified educational programs be implemented in order to raise awareness regarding breast cancer screening.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Health Beliefs
  • Female Employees
  • Breast Cancer
  • Screening Mammography

مراجع

  1. Yusof A, Chia YC, Hasni YM. Awareness and prevalence of mammography screening and its predictors--a cross sectional study in a primary care clinic in Malaysia. Asian Pac J Cancer Prev 2014; 15(19):8095-9.
  2. Ranjkesh M, Fathi Azar F, Ghatreh Samani F, Tarzmani MK, Valikhani E. Evaluation of adjunctive sonography results in screening of women with mammographically dense breasts for early diagnosis of breast cancer. Iran J Breast Dis 2016; 10(1):7-19. (Persian).  
  3. Berdi GA, Charkazi A, Razzaq NA. Practice and perceived threat toward breast cancer in the women living in Gorgan, Iran. J Res Dev Nurs Midwifery 2013; 10(1):25-32. (Persian). 
  4. Hayati F. What women need to know about breast cancer. Tehran: Artinteb; 2010. (Persian).
  5. Mokhtary L, Markani AK. Health beliefs and breast cancer early detection behaviors among health care providers in Tabriz healthcare centers, Iran. Basic Clin Cancer Res 2014; 6(2):16-22. (Persian).
  6. Kim JH, Kim O. Predictors of perceived barriers to mammography in Korean women. Asian Nurs Res 2008; 2(2):74-81.
  7. Montazeri A, Jafari M, Ebrahimi M. Anxiety and depression in women attending a breast cancer mammography center. Payesh 2005; 3(4):181-8. (Persian).
  8. Fayanju OM, Kraenzle S, Drake BF, Oka M, Goodman MS. Perceived barriers to mammography among underserved women in a breast health center outreach program. Am J Surg 2014; 208(3):425-34.
  9. Hayati F, Jahani S, Mousavi P, Haghighizade MH. Association between personal characteristics and health beliefs with pre-mammography anxiety in women referred to mammography centers. Iran J Obstet Gynecol Infertil 2017; 20(2):31-40. (Persian).
  10. Bakhtari Aghdam F, Noorizade R, Sahebi L. Belief Model-based role of education in promoting the belief and behavior of breast cancer screening in women referred to health centers of Tabriz. Tabriz Univ Med Sci 2011; 23(6):25-31. (Persian).
  11. Champion VL. Revised susceptibility, benefits, and barriers scale for mammography screening. Res Nurs Health 1999; 22(4):341-8.
  12. Kasgry Abedian K, Shah Hosseini Z, Adeli H. Health beliefs about mammography in women referred to health centers of Sari in 2005. J Mazandaran University Med Sci 2006; 54:90-8. (Persian).
  13. Hatefnia E, Niknami S. Predictors of mammography among employed women by HBM model. J Zabol Univ Med Sci Health Serv 2013; 5(1):46-56. (Persian).
  14. Alexandraki I, Mooradian AD. Barriers related to mammography use for breast cancer screening among minority women. J Natl Med Assoc 2010; 102(3):206-18.
  15. Canbulat N, Uzun O. Health beliefs and breast cancer screening behaviors among female health workers in Turkey. Eur J Oncol Nurs 2008; 12:148-56.
  16. Hatefnia E, Niknami SH, Mahmoodi M. The effects of theory of planned behavior based education on the promotion of mammography performance in employed women. J Birjand Univ Med Sci 2010; 17(1):50-8. (Persian).
  17. Taymoori P, Habibi S. Application of a health belief model for explaining mammography behavior by using structural equation model in women in Sanandaj. Sci J Kurdistan Univ Med Sci 2014; 19(3):103-15. (Persian).
  18. Al-Wassia RK, Farsi NJ, Merdad LA, Hagi SK. Patterns, knowledge and barriers of mammography use among women in Saudi Arabia. Saudi Med J 2017; 38(9):913-21.
  19. VanZee AH. Perceived benefits and barriers and mammography screening compliance in women age 40 and older. [Masters Theses]. Michigan: Grand Valley State University; 1998.

Anvari K, Sadat Mousavi H, Kavoussi F, Sylanyan Tosy M. Knowledge, beliefs, and health behaviors in those volunteering health in Mashhad, 2012. Iran J Breast Dis 2013; 5(4):44-52. (Persian).

مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
دوره 21، شماره 1
فروردین 1397
صفحه 52-59

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار