بررسی ارتباط غلظت هموگلوبین و شاخص توده بدنی مادر در بارداری با وزن هنگام تولد نوزاد

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 - کارشناسی ارشد مامایی، مرکز بهداشت شهرستان اردبیل، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران.

2 پزشک عمومی، مرکز بهداشت شهرستان اردبیل، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران

3 کارشناسی ارشد مامایی، مرکز بهداشت شهرستان اردبیل، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران

4 استادیار بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران

چکیده

مقدمه: میزان وزن کم هنگام تولد در تک قلوئی و چند قلوئی در تمام نژادها 7/7% گزارش شده است. حدود 56%
زنان باردار در کشورهای در حال توسعه، 18% در کشورهای توسعه یافته و 80% در جنوب آسیا کم خونی دارند.
همچنین نتایج مطالعات در مورد تأثیر غلظت هموگلوبین مادر بر وزن هنگام تولد نوزاد متفاوت و ضد و نقیض می
باشند. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط غلظت هموگلوبین و شاخص توده بدنی مادر در بارداری با وزن هنگام
تولد نوزاد انجام شد.
روش کار: در این مطالعه تحلیلی مقطعی، پرونده تمامی مادران باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی
شهرستان اردبیل (6685 پرونده) که در سال 1388 زایمان کرده بودند، مورد بررسی قرارگرفت. زایمان های دوقلوئی،
نوزادان مرده متولد شده، زایمان زودرس، زنان سیگاری، مادران با بیماری های مزمن پیشرفته و مسمومیت بارداری از
مطالعه خارج شدند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه16) و آزمون های آماری
همبستگی پیرسون، آزمون تی، آنالیز واریانس یک طرفه و آنالیز واریانس چند طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
میزان p کمتر از 0/05 معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته ها: ارتباط معنی داری بین میزان غلظت هموگلوبین مادر در سه ماهه اول و سوم بارداری با وزن زمان تولد
نوزاد مشاهده نشد (p=0/33 و p=0/98). در میانگین وزن نوزادان بر حسب هموگلوبین طبقه بندی شده در گروه
های مختلف شاخص شاخص توده بدنی نیز تفاوت معنی داری مشاهده نشد (p=0/25). بین سن مادر و سن پدر با
وزن تولد ارتباط معنی داری مشاهده شد (p<0/001). همچنین میانگین وزن نوزادان بر حسب جنس، تفاوت معنی
داری نشان داد (p=0/001). فراوانی نسبی وزن کم تولد 3/5% و وزن بالای هنگام تولد 5/2% بود.
نتیجه گیری: بین غلظت هموگلوبین مادر و وزن هنگام تولد نوزاد ارتباط معنی داری مشاهده نشد. اما وزن نوزادان با
عوامل متعدد دیگری نظیر سن والدین، دفعات مراقبت های بارداری، شاخص توده بدنی مادر و جنس نوزاد ارتباط
داشت. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationships between Maternal Hemoglobin Concentration and Maternal Body Mass Index in Pregnancy and Neonatal Birth Weight

نویسندگان [English]

  • Sousan Salimi 1
  • Babak Nokhostin 2
  • Raheleh Alijahan 3
  • Sadegh Hazrati 4
1 M.Sc. of Midwifery, Ardabil Health Care, Ardabil University of Medical Sciences, Ardabil, Iran
2 General Practitioner, Ardabil Health Care, Ardabil University of Medical Sciences, Ardabil, Iran.
3 M.Sc. of Midwifery, Ardabil Health Care, Ardabil University of Medical Sciences, Ardabil, Iran.
4 Assistant Professor of Occupational Health, Faculty of Health, Ardabil University of Medical Sciences, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

Introduction: The rate of low birth weight has been reported to be 7.7% for singleton and multiple pregnancies for all races. About 56% of pregnant women in developing countries, 18% in developed countries and 80% in south Asia suffer from anemia. Controversial results have been reported concerning the effects of maternal hemoglobin concentration on neonatal birth weight. The purpose of this study is investigating the relationships between hemoglobin and maternal Body mass index (BMI) in pregnancy and neonatal birth weight.
Methods: This analytical cross-sectional study was conducted on all medical records of pregnant women (6685 records) who referred to Ardabil health centers and had labor in 2009. Twin deliveries, still births, smokers and mothers with severe chronic disease were excluded. Pearson correlation, T- test, ANOVA, and were applied for statistical analysis using SPSS software.
Data were analyzed using SPSS software (version 16), Pearson correlation test, T-test, ANOVA and MANOVA tests. P less than 0.05 was considered statistically significant.
Results: No significant relationship was found between maternal hemoglobin concentration in first and third trimester of pregnancy and neonatal birth weight (p=0.33, p=0.98). No significant difference was found in mean of neonatal weight based on stratified hemoglobin concentration in different groups of BMI (p=0.25). There was a significant relationship between parental age and birth weight (p<0.001). Moreover, statistically significant difference was observed in birth weight between different genders (p=0.001). Frequency of low birth weight and macrosomia were respectively 3.5% and 5.2%.
Conclusion: No significant relationship was found between maternal hemoglobin concentration and neonatal birth weight. But, neonatal weight is associated with other factors such as birth weight, parental age, number of prenatal care, infant gender and maternal body mass index.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hemoglobin
  • Low birth weight
  • pregnancy
  • Macrosomia
  • Body mass index
1. Ramazanali F, Vahid Dastjerdi M, Beigi A, Moini A. [The relationship between maternal HCT levels,
birth weight and risk of low birth weight] [Article in Persian]. Iran J Pediatr 2006;16(4):447-54.
2. Pettitt DJ, Jovanovic L. Low birth weight as a risk factor for gestational diabetes, diabetes, and
impaired glucose tolerance during pregnancy. Diabetes Care 2007 Jul;30(Suppl 2):S147-9.
3. Allen LH. Iron-deficiency anemia increases risk of preterm delivery. Nutr Rev 1993 Feb;51(2):49-52.
Review.
4. Faraji R, Mirbolok F, Sharemi SH, Asgharnia M, Joafshani M, Gholamzadeh M. [Relationship
between maternal hemoglobin concentration and BMI during the first trimester in primiparous women
and her neonatal’s birth weight] [Article in Persian]. Iran Surrg J 2010;18(1):62-8.
5. Lu ZM, Goldenberg RL, Cilver SP, Gutter G, Blankson M. The relationship between maternal
hematocrit and pregnancy outcome. Obstet Gynecol 1991 Feb;77(2):190-4.
6. Murphy JF, O'Riordan J, Newcombe RG, Coles EC, Pearson JF. Relations of hemoglobin levels in
first and second trimesters to outcomes of pregnancy. Lancet 1986 May 3;1(8488):992-5.
7. Cunningham FG, Leveno KJ, Bloom SL, Hauth JC, Gilstrap III L, Wenstrom KD. Williams obstetrics.
22nd ed. Philadelphia:McGraw-Hill;2005:1143-67.
8. Steer P, Alam MA, Wadsworth J, Welch A. Relation between maternal haemoglobin concentration
and birth weigh in different ethnic groups. BMJ 1995 Feb 25;310(6978):489-91.
9. Shobeiri F, Begum K, Nazar M. A prospective study of maternal hemoglobin status of Indian women
during pregnancy and pregnancy outcome. Nutr Res 2006;24:209-13.
10. Perry IJ, Beevers DG, Whincup PH, Bareford D. Predictors of ratio of placental weight to fetal weight in
multiethnic community. BMJ 1995 Feb 18;310(6977):436-9.
11. Garshasbi A, Fallah N. [Maternal hematocrite level and risk of low birth weight and preterm delivery]
[Article in Persian]. J Tehran Uni Med Sci 2006;64(4):87-94.
12. Steer PJ. Maternal hemoglobin concentration and birth weight. Am J Clin Nutr 2000 May;71(5
Suppl):1285S-7S. Review.
13. Laflamme EM. Matermal hemoglobin concentration of pregnancy outcome: a study of the effects of
elevation in eL alto bolivia. Mcgill J Med 2011 Jun;13(1)47.
14. Bondevik GT, Lie RT, Ulstein M, Kvale G. Maternal hematological status and risk of low birth
weight and preterm delivery in Nepal. Acta Obstet Gynecol Scand 2001 May;80(5):402-8.
15. Scanlon KS, Yip R, Schieve LA, Cogswell ME. High and low hemoglobin levels during pregnancy:
differential risks for preterm birth and small for gestational age. Obstet Gynecol 2000 Nov;96(5 Pt
1):741-8.
16. Deshmukh JS, Motghare DD, Zodpey SP, Wadhva SK. Low birth weight and associated maternal
factors in an urban area. Indian Pediatr 1998 Jan;35(1):33-6.
17. Stephansson O, Dickman PW, Johansson A, Cnattingius S. Maternal hemoglobin concentration during
pregnancy and risk of stillbirth. JAMA 2000 Nov 22-29;284(20):2611-7.
18. YiP R. Significance of an abnormally low or high hemoglobin concentration during pregnancy:
special consideration of iron nutrition. Am J Clin Nutr 2000 Jul;72(1 Supp):272S-279S.
19. Singh L, Chouhan C, Sidhu M. Maternal factors for low birth weight babies. MJAFI 2009;65:10-12.
20. MacLeod S, Kiely JL.The effects of maternal age and parity on birthweight: a population-based study
in New York City. Int J Gynaecol Obstet 1988 Feb;26(1):9-11.
21. Friede A, Baldwin W, Rhodes PH, Buehler JW, Strauss LT, Smith JC, et al. Young maternal age and
infant mortality: the role of low birth weight. Public Health 1987 Mar-Apr;102(2):192-9.
22. Khoshnood B,Wall S, Lee KS. Risk of low birth weight associated with advanced maternal age
among four ethnic groups in the United States. Matern Child Health J 2005 Mar;9(1):3-9.
23. Eghbalian F. [Low birth weight causes survey in neonates] [Article in Persian]. Iran J Pediatr
2007;17(1):27-33.
24. Delaram M, Akbari N. [Weight gain in pregnancy and its correlation with birth weight of infants]
[Article in Persian]. Knowledge Health 2008;3(2):39-43.