عملکرد جنسی زنان یائسه و برخی عوامل پیشگویی کننده آن: مطالعه ای مبتنی بر جامعه در شهر ایلام 1390

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.

3 دانشجوی دکترای تخصصی بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.

4 استاد گروه اپیدمیولوژی، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی تهران، تهران، ایران.

5 دانشجوی دکترای تخصصی سازماندهی و تغییر، دانشگاه دولتی کلورادو، کلورادو، آمریکا.

6 متخصص کودکان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران

چکیده

مقدمه: مطالعاتی در زمینه عملکرد جنسی زنان یائسه انجام گرفته است. با وجود این، علی رغم اهمیت تعیین عوامل پیشگویی کننده عملکرد جنسی در کمک به انجام برنامه ریزی و مداخلات لازم در راستای ارتقاء سطح سلامت جنسی، مطالعات در این زمینه بسیار محدود می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین عملکرد جنسی زنان یائسه و عوامل پیشگویی کننده آن در شهر ایلام انجام شد.
روش‌کار: این مطالعه توصیفی- همبستگی در تیر 1390 در شهر ایلام بر روی 400 زن یائسه همسردار با محدوده سنی 59-50 سال که حداقل 12 ماه و حداکثر 10 سال از قطع قاعدگی آنان گذشته بود، در 80 خوشه انتخاب شده به صورت تصادفی، انجام شد. عملکرد جنسی زنان از طریق مصاحبه در منزل توسط یک پرسشگر زن با استفاده از پرسشنامه مک کوی مورد بررسی قرار گرفت. جهت تعیین ارتباط بین متغیرهای فردی و باروری با عملکرد جنسی از آزمون های تی دانشجویی و رگرسیون خطی در نرم افزار SPSS (نسخه 18) استفاده شد. p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: 77 (19%) اظهار داشتند رابطه جنسی در یک ماه گذشته نداشتند. میانگین ± انحراف معیار امتیاز کلی عملکرد جنسی 29 ± 53 از محدوده امتیاز قابل کسب 100-0 و امتیاز ابعاد علاقه مندی جنسی، رضایتمندی، لیز شدن، ارگاسم و موارد مرتبط با همسر به ترتیب 27 ± 43 ، 26 ±50، 33 ± 52، 39 ± 50 و 29 ± 69 بود. بر اساس نتایج رگرسیون خطی میانگین امتیاز کلی عملکرد جنسی افراد دارای علائم وازوموتور (001/0>p)، بی‌اختیاری ادرار (001/0>p)، بیماری های مزمن (01/0=p)، گروه سنی 59-55 سال (01/0=p)، دارای سابقه طلاق یا مرگ همسر قبلی (04/0=p) و افراد دارای درآمد خانوار ناکافی (01/0=p) به طور معنی داری پایین تر بود. علائم وازوموتور و بی اختیاری ادراری و بالا بودن سن با کلیه پنج بعد و سایر عوامل با 3-4 بعد از ابعاد عملکرد جنسی همبستگی معنی‌داری داشتند (05/0>p). مدت زمان از شروع قطع قاعدگی، تحصیلات و شغل زن با هیچکدام از ابعاد عملکرد جنسی همبستگی معنی‌داری نداشت (05/0<p).
نتیجه‌گیری: مشکلات جنسی از جمله نبود روابط جنسی شایع بود. وجود علائم وازوموتور، ابتلاء به بیماری های مزمن، بی اختیاری ادراری، وجود سابقه طلاق یا مرگ همسر قبلی و عدم برخورداری از درآمد کافی خانوار از عوامل پیشگویی کننده ضعف عملکرد جنسی زنان یائسه می باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sexual Function of Postmenopausal Women and its Predictive Factors: A Community Based Study in Ilam, Iran, 2011

نویسندگان [English]

  • Sakineh Mohammad Alizadeh Charandabi 1
  • Nazanin Rezaei 2
  • Sevil Hakimi 3
  • Ali Montazeri 4
  • Shiva Khatami 5
  • Parviz Karimi 6
1 Assistant Professor, Department of Midwifery, Faculty of Nursing and Midwifery, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.
2 M.Sc. Student, Department of Midwifery, Student Research committee, Faculty of Nursing and Midwifery, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.
3 Ph.D. Student, Department of Reproductive Health, Faculty of Nursing and Midwifery, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
4 Professor, Department of Epidemiology, Iranian Institute of Health Sciences Research, Tehran, Iran.
5 Ph.D. Student, Department of Organization and Change, Colorado State University, Colorado, United States of America.
6 Pediatrician, Faculty of Medicine, Ilam University of Medical Sciences, Ilam, Iran.
چکیده [English]

Introduction: There have been some studies on sexual function of postmenopausal women. However, studies about its predictors are very limited. Due to the importance of this subject in health promotion, this study aimed to assess sexual function and its predictive factors in postmenopausal women living in Ilam, Iran.
Methods: In this descriptive-correlational study, 400 postmenopausal married women who aged 50-59 years old and lived in Ilam, 2011, were studied in 80 randomly selected clusters. The participants were interviewed by a female interviewer using McCoy female sexuality questionnaire (MFSQ). Data was analyzed by student's t-test and linear regression analysis in SPSS software version 18.
Results: 77 (19%) reported no sexual relation in the past month. Mean (standard deviation) scores of total sexual function was 53±29 from possible range score of 0 to 100, and in dimensions of sexual interest, satisfaction, vaginal lubrication, orgasm and sex partner were 43±27, 50±26, 52±33, 50±39 and 69±29, respectively. Based on the results of linear regression analysis, women with vasomotor symptoms (p<0.001), urine incontinence (p<0.001), chronic diseases (p=0.01), or insufficient family income (p=0.01), aged 55-59 (p=0.01) and a history of divorce or death of a spouse (p=0.04) and insufficient income (p=0.01) had significantly lower score in total sexual function. Vasomotor symptoms, urine incontinence and aging were associated with all the 5 dimensions and the others were associated with 3-4 of the dimensions (p<0.05). Education and occupation and duration of menopause were associated with none of the dimensions, as well as with total sexual function score (p>0.05).
Conclusion: Sexual problems including no sexual relations were common among the women. Having vasomotor symptoms, urine incontinence, chronic diseases, a history of divorce or death of a spouse and insufficient income were predictors of low sexual function.

کلیدواژه‌ها [English]

  • McCoy
  • Menopause
  • predictive factors
  • Sexual function
1. Berek JS. Menopause.Berek& Novak's gynecology. 14th ed. Philadelphia: Williams&wilkins; 2007. p. 1325-40.
2. Silva Lara LA, Useche B, Rosa-Silva JC, Ferriani RA, Reis RM, de Sa MF, et al. Sexuality during the climacteric
period. Maturitas 2009 Feb;62(2):127-33.
3. Palacios S, Castano R, Grazziotin A. Epidemiology of female sexual dysfunction. Maturitas 2009 Jun
20;63(2):119-23.
4. Youngkin EQ, Davis MS.The climacteric, menopause, and the process of aging Women's health- a primary care
clinical guide. 2nd ed. Virginia: Appleton & Lange, Stamford, connecicut; 1998. p. 402-23.
5. Dennerstein L, Dudley E, Burger H. Are changes in sexual functioning during midlife due to aging or menopause?
Fertil Sterli 2001 Sep;76(3):456-60.
6. Yang H, Toy EC, Baker B. Sexual dysfunction in the elderly patient. Prim Care Update Obestet Gynecol 2000
Nov 1;7(6):269-74.
7. Speroff L, Fritz MA. Clinical gynecologic endocrinology and infertility. 7th ed. Philadelphia:Lippincott Williams
& Wilkins;2005.
8. Seftel AD, Padma-Nathan H, McMahan CG, Giuliano F, Aithof SE. Male and female sexual dysfunction.
Edinburgh:Mosby;2004:3-25,258-78.
9. Nappi RE, Lachowsky M. Menopause and sexuality: prevalence of symptoms and impact on quality of life.
Maturitas 2009 Jun;63(2):138-41.
10. Jahanfar S, Molaeinejad M. [Physiology of sexual function-sexual function in later years. Sexual dysfunction].
3
rd ed. Tehran:Nashre Salemi;2007:15-25,64-70. [in Persian].
11. Nicolosi A, Laumann EO, Glasser DB, Moreira ED, Paik A, Gingell C, et al. Sexual behavior and sexual
dysfunction after age 40: the global study of sexual attitudes and behaviors. Urology 2004 Nov;64(5):991-7.
12. Tomic D, Gallicchio L, Whiteman MK, Lewis LM, Langenberg P, Flaws JA. Factors associated with
determinants of sexual functioning in midlife women. Maturitas 2006 Jan 20;53(2):144-57.
13. Addis IB, Van Den Eden SK, Wassel-Fyr CL, Vittinghoff E, Brown JS, Thom DH. Sexual activity and function
in middle-aged and older women. Obstet Gynecol 2006 Apr;107(4):755-64.
14. Shohani M, Rasuli F, Hajiamiri P, Hassanpoor-Dehkordi A, Mahmoodi M. [Genitourinary problems in
postmenopausal women referred to health centers in the city of Ilam] [Article in Persian]. Hormozgan Med J
2009;13(3):189-96.
15. Jamshidi-Manesh M, Juibari L, Pairavi H, Sanagu A. [Quality of sexual life in menopause and it's problem]
[Article in Persian]. J Qom Univ Med Sci 2009;3(2):1-6.
16. Sorur A, Fahami F, Zahraei RH. [Comparison of sexual dysfunction in women after menopause] [Article in
Persian]. J Arak Univ Med Sci 2005;8(3):1-6.
17. Beigi M, Fahami F, Hassan-Zahraei R, Arman S. [Sexual dysfunction in menopause] [Article in Persian]. J
Isfahan Med Sch. 2008;26(90):294-300.
18. Blurian Z, Ganjlu J. [Sexual dysfunction and some related factors in women referred to health centers of
Sabzevar] [Article in Persian]. Fertil Infertil J 2007:163-70.
19. Blumel JE, Castelo-Baranco C, Binfa L, Gramegna G, Tacla X, Aracena B, et al. Quality of life after the
menopause: a population study. Maturitas 2000 Jan 15;34(1):17-23.
20. Shohani M, Rasuli F, Hajiamiri P, Hassanpoor-Dehkordi A, Mahmoodi M. [Genitourinary problems in
postmenopausal women referred to health centers in the city of Ilam] [Article in Persian]. Hormozgan Med J
2009;13(3):189-96.
21. Khaledian Z. [Quality of life in terms of different stages of menopause among women in Tehran. Tehran:Teran
University of Medical Sciences;2001. [in Persian]
22. Nelson HD, Haney E, Humphrey L, Miller J, Nedrow A, Nicolaidis C, et al. Management of menopause-related
symptoms. Evid Rep Technol Assess (Summ) 2005 Mar;120:1-6. Review.
23. Montazeri A, Goshtasebi A, Vahdaninia M, Gandek B. The short form health survey (SF-36): translation and
validation study of the Iranian version. QuaL Life Res 2005 Apr;14(3):875-82.
24. Mapi Research Trust Education Information Dissemination. McCoy N. Department of psychology San francisco
state university. 1600 Holloway Ave. San francisco, CA 94132. McCoy female sexuality questionnaire & Brief
sexualfunction inventory. 2008.
25. Leiblum SR, Swartzman LC. Women’s attitudes toward the menopause: an update. Maturitas 1985 Mar;8(1):47-56.
26. Nisar N, Ahmed-Sohoo N. Severity of Menopausal symptoms and the quality of life at diffrent status of
menopause: a community base survey from rural Sindh, Pakistan IJCRIMPH 2010;2(5):118-30.
27. Dennerstein L, Dudly E, Guthrie J. Empty nest or revolving door? A prospective study of women's quality of life
in midlife during the phase of children leaving and re-entering the home. Psychol Med 2002 Apr;32(3):545-50.
28. Gutbrie JR, Dennerstein L, Taffe JR, Lehert P, Burger HG. The menopausal transition: a 9-year prospective
population-based study. The Melbourne Women's Midlife Health Project. Climacteric 2004 Dec;7(4):375-89.
29. Basson R. Women's sexual dysfunction: revised and expanded definitions. CMA Media Inc. 2005;172(10):1327-
33.
30. Huei_Cheng M, Wang SJ, Wang PH, Fuh JL. Attitude towards menopause among middle-aged women: a
community survey in an Island of Taiwan. Maturitas. 2005;52:348-55.
31. Pitkin J. Sexuality and the menopause. Best Pract Res Clin Obstet Gynecol 2009 Feb;23(1):33-52.
32. Ghodratolahi E, Nasiriani K, Dehghani H, Poorhassan S. Effect of Kegel exercise on the sexual function The 2th
congress on family and sexual function health 2004 22-23 November. Negaresh; 2004.p. 291.(In persian)
33. Lukacz ES, Whitcomb EL, Lawrence JM, NagerCw, Contreras R, Luber KM. Are sexual activity and satisfaction
affected by pelvic floor disorder? Analysis of a community-based survey. Am J Obstet Gynecol.
2007;197:88.e1-.e6.
34. Addis IB, Ireland CC, Vittinghoff E, Lin F, Stuenkel CA, Hulley S. Sexual activity and function in
postmenopausal women with heart diease. Obstetrics & Gynecology. 2005;106(1):121-7.