فراوانی علائم مثبت سوء مزاج ها از دیدگاه طب ایرانی در مبتلایان به افزایش خونریزی رحمی

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زنان و زایمان، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

2 استادیار گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

3 پزشک عمومی، انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، مرکز پژوهش های دانشجویی، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

4 دستیار تخصصی طب سنتی، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: خونریزی غیر طبیعی یا افزایش خونریزی رحمی، شایع ترین علت مراجعه زنان در سنین باروری به پزشکان است. یکی از دلایل مهم ایجاد بیماری در مکتب طب سنتی ایران، سوء مزاج است. افزایش خونریزی رحمی در این طب با اصطلاحات کثرت یا افراط طمث شناخته می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی فراوانی علائم مثبت سوء مزاج ها از دیدگاه طب ایرانی، در مبتلایان به افزایش خونریزی رحمی انجام شد.
روش‌کار: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع مطالعه موارد می باشد. جامعه آماری آن شامل زنان بیمار در سنین باروری 15 تا 45 سال و مبتلا به افزایش خونریزی رحمی بود که با انجام آزمایشات و معاینه، در دسته خونریزی عملکردی رحم قرار می گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، یک فرم محقق ساخته به صورت پرسشنامه- فرم اطلاعاتی بود. بخش پرسشنامه را بیمار تکمیل کرد و بخش فرم اطلاعاتی را محقق با مشاهده و معاینه تکمیل نمود. داده ها پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 5/11) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه برای توصیف داده‌های گردآوری شده از شاخص‌های مرکزی و پراکندگی از جمله میزان‌ها، درصدها، جداول فراوانی و نمودارها استفاده شد.
یافته‌ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه، 6/31 سال با انحراف معیار 5/9 بود. در این مطالعه، علائم هر یک از سوء مزاج های بدن (بنابر طبقه بندی موجود در کتاب اکسیراعظم)، به تفکیک به دست آمدند. علائمی که بیشترین فراوانی پاسخ را در هر یک از سوء مزاج ها داشتند، شامل: نبض سریع در سوء مزاج گرم، ادرار کمرنگ در سرد، احساس خستگی زیاد با شروع فعالیت در مرطوب، کم خوابی در یابس، نبض ممتلی در دموی، رنگ زرد چشم ها در صفراوی، نبض لین در بلغمی و تغییر رنگ ادرار در سوء مزاج سوداوی بود. همچنین سوء مزاج گرم (در بین سوء مزاج های ساده) و سوء مزاج بلغمی (در بین سوء مزاج های مادی) رتبه بالاتری را به دست آوردند.
نتیجه‌گیری: نبض، رنگ چهره و رنگ ادرار بیمار سه جزء اصلی معاینه تعیین سوء مزاج های ساده است. در ضمن پرسش از غذاها، داروها و مکان هایی که بیمار با آنها راحت است یا احساس ناراحتی می کند (با اصطلاح انتفاع و تضرر در متون طب ایرانی) نیز اهمیت دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Frequency of Positive Symptoms of Dystemperament in Patients with Excess Uterine Hemorrhage from the Iranian Medicine Perspective

نویسندگان [English]

  • Nafiseh Zafarghandi 1
  • Farhad Jafari 2
  • Fatemeh Moradi 3
  • Fatemeh Alizadeh 3
  • Mehrdad Karimi 4
  • Mahdi Alizadeh 4
1 Assistant professor, Department of Obstetrics and Gynecology, Faculty of Medicine, Shahed University, Tehran, Iran.
2 Assistant professor, Department of Community Medicine, Faculty of Medicine, Shahed University, Tehran, Iran.
3 General Practitioner, Traditional Iranian Medicine Research Association, Student's Scientific Research Center, Faculty of Traditional Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
4 Resident of Traditional Medicine, Faculty of Traditional Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Abnormal uterine bleeding or excess uterine hemorrhage is the most common reason for referring to physicians in women at reproductive age. One of the major causes of disorders in traditional Iranian medicine or Persian Medicine is Dystemperament (Sou-e-Mezaj). Excess uterine hemorrhage is known as “Kesrat Tams” in this school. The present study is held to evaluate the frequency of positive symptoms of Dystemperaments in patients with excess uterine hemorrhage.
Methods: This case study was carried out on 70 patients in the reproductive age of 15 to 45 suffering from excess uterine hemorrhage. A self-made questionnaire was used for data collection which was designed based on traditional Iranian medicine textbooks and related resources. Census sampling was implemented. Gathered data were analyzed by using SPSS software version 11.5. In order to explain the data, indicator of central tendency and dispersion including rates, percentages, frequency tables and graphs were used.
Results: The mean age of the subjects was 31.6 years, with a standard deviation of 9.5. In this study the symptom of dystemperament (according to classification of the Great Elixir) was obtained separately. Most frequent symptoms were rapid pulse rate, pale urine, feeling tiresome, insomnia, yellow eyes, and change of urine color. Also, we found that warm dystemperament (among simple dystemperaments) and Phlegmatic dystemperament (among humeral dystemperaments) received higher ratings.
Conclusion: Pulse rates, the color of urine and face are the three main components of dystemperaments diagnosis. Meanwhile, asking about foods, drugs and places where the patient is comfortable with or feels uncomfortable are also important.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Abnormal uterine bleeding
  • Excess uterine hemorrhage
  • Traditional Iranian Medicine
  • Persian Medicine
  • Dystemperament
  • Humoral
1. Beckmann Ch, Ling F, Herbert & et al. Obstetrics and Gynecology (Beckman). 4th ed. Philadelphia: Lippincott
Williams & Wilkins; 2002.
2. Seproff L, Fritz MA. Clinical gynecologic endocrinology and infetility. 7th ed. Philadelphia:Lippincott Williams
& Wilkins;2005.
3. Gibbs RS, Karlan BY, Haney AF, Nygaard IE. Danforth's obstetrics and gynecology. 10th ed.
Philadelphia:Lippincott Williams & Wilkins;2008.
4. El-Hemaidi I, Gharaibeh A, Shehata H. Menorrhagia and bleeding disorders. Curr Opin Obstet Gynecol 2007
Dec;16(6):513-20.
5. Byams VR. Women with bleeding disorders. J Womens Health (Larchmt) 2007 Nov;16(9):1249-51.
6. Kaplan NM. Clinical complications of oral contraceptives. Adv Intern Med 1975;20:197-214. Review.
7. Saleh WA, Burkman RT, Zacur HA, Kimball AW, Kwiterovich P, Bell WK. A randomized trial of three oral
contraceptives: comparison of bleeding patterns by contraceptive types and steroid levels. Am J Obstet Gynecol
1993 Jun;168(6 Pt 1):1740-5.
8. Straus SE. Complementary and alternative medicine. In: Kasper DL, Fauci AS, Longo DL, Braunwald E, Hauser
SL, Jameson JL. Harrisons’s principles of internal medicine. 17th ed. NewYork:McGaw-Hill;2008:64-70.
9. Berek JS. Berek and Novak's gynecology. 14th ed. Philadelphia:Lippincott Williams & Wilkins;2007.
10. Alizadeh M. [Changing alternative medicine into integrative medicine in western societies] [Article in Persian].
Darmangar 2004;1(3):14-7.
11. WHO traditional medicine strategy 2002-2005. Geneva:WHO;2002:1-28, 43-7.
12. The promotion and development of traditional medicine– report of a WHO Meeting. Geneva:WHO;1987:8-13, 36-9.
13. General guidelines for methodologies on research and evaluation of traditional Medicine. Geneva:WHO;2000.
14. Gordon JS. The White House Commission on Complementary and Alternative Medicine Policy: final report and
next steps. 2002 May-Jun;8(3):28-31..
15. Shahabi Sh, Muhammad Hassan Z, Mahdavi M, Dezfuli M, Torabi Rahvar M, Naseri M. [Neuroendocrine
system and cytokine patterns of people with cold and hot natures] [Article in Persian]. Cong Physiol Pharmacol
2007 Spring:11(1):51-59.
16. Naseri M. [Traditional Iranian medicine training arrangements]. Tehran:Tehran University;2005:30.[in Persian].
17. Jaqminy M. [Summary of Canon in Medicine: Short Canon]. Beirut:Al-balagh;2002:15-52. [in Arabic]
18. Qarshy AA (Ibn Nafis). [Summary In Medicine]. Beirut:Dar Al-kotob Al-elmieh;2004:66, 248. [in Arabic]
19. Avicenna H. [Canon in Medicine]. Beirut:Al-Elmi Lel-Matbuat;2005:30-49, 118-126, 178. [in Arabic]
20. Jorjani SE. [Medical Goals and Allaii's Discussion]. Tajbakhsh Hasan .Tehran:Tehran University;2005:11-21.
[in Arabic]
21. Cheshty MA. [Great Elixir]. Tehran: Institute for Medical History, Islamic and Complementary
Medicine;2008:709. [in Persian].
22. Moradi F. [Positive symptoms of dystemperament in case series of excess uterine hemorrhage from view point
of traditional Iranian medicine] [Thesis in Persian]. Tehran:Medical College of Shahed University;2011.
23. Chupani R, Emtiazi M, Tansaz M, Khodadust M. [Reasons and Signs]. Tehran:Faraz Andishe Sabz;2009:178-
223. [in Persian].
24. Avicenna H. [Canon in Medicine]. Beirut:Al-Elmi Lel-Matbuat;2005:442-53. [in Arabic]
25. Majusi Ahwazi A. [Complete Book in Medicine Art]. Volume II. First Edition. Qom: Jalal Al-Din;2008:119-20,
493-5. [in Arabic]
26. Kermani Nafis I. [Explanation of " Reasons and Signs" of al-Mohshi]. 2nd ed. Tehran:Institute for Medical
History, Islamic and Complementary Medicine; 1383. Pp 124-101, 255-252. [in Arabic]
27. Santer M,Wyke S, Warner P. What aspects of periods are most bothersome for women reporting heavy
menstrual bleeding? Community survey and qualitative study. BMC Womens Health 2007 Jun 2;7:8.
28. Shapley M, Jordan K, Croft PR. An epidemiological survey of symptoms of menstrual loss in the community. Br
J Gen Pract 2004 May;54(502):359-63.
29. Coulter A, Long A, Kelland J, O'Meara S, Sculpher M., Song F, et al. Managing menorrhagia. Qual Health Care
1995 Sep;4(3):218-26.
30. deVries CJ, Wieringa-de Waard M, Vervoort CL, Ankum WM, Bindels PJ. Abnormal vaginal bleeding in
women of reproductive age: a descriptive study of initial management in general practice. BMC Womens Health
2008 Apr 15;8:7.