بررسی تأثیر مداخله آموزشی بر اساس تئوری عمل منطقی بر انتخاب روش زایمان در زنان باردار خواستار سزارین انتخابی

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای آموزش بهداشت و ارتقا سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.

3 کارشناسی ارشد مامائی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار، ایران.

4 پزشک عمومی، مرکز بهداشت سبزوار، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار، ایران.

5 استادیار گروه آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار، ایران.

چکیده

مقدمه: میزان سزارین به دلایل غیر پزشکی، علی رغم بالا بودن عوارض آن در حال افزایش است و تئوری های علوم رفتاری در درک و بررسی برخی عوامل مربوطه و کاهش آن می تواند مفید باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر مداخله بر اساس تئوری عمل منطقی در انتخاب زایمان به روش طبیعی در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی انجام شد.
روش کار: این مطالعه نیمه تجربی و آینده نگر در سال 1391 بر روی 90 زن باردار خواستار سزارین انتخابی مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر سبزوار انجام شد. 45 نفر در گروه مورد، مداخله آموزشی بر اساس تئوری عمل منطقی و 45 نفر در گروه شاهد، مداخله آموزشی معمول را دریافت کردند. تأثیر نهایی مداخله از طریق بررسی زایمان های ثبت شده در پرونده خانوار مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون های کای دو، من ویتنی، ویلکاکسون، تی مستقل و تی زوجی انجام شد. میزان p کمتر از 0/05 معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته ها: پس از مداخله، 7 نفر (15/6%) در گروه مورد قطعاً قصد انجام زایمان به روش طبیعی را داشتند در حالی که در گروه شاهد هیچ فردی (0%) قطعاً قصد انجام زایمان به روش طبیعی را نداشت. 21 نفر (46/7%) در گروه شاهد و 29 نفر (64/4%) در گروه مورد، احتمالاً قصد انجام زایمان به روش طبیعی را داشتند (0/001>p).
نتیجه گیری: تئوری عمل منطقی می تواند در ایجاد و افزایش قصد زنان باردار در انتخاب زایمان به روش طبیعی موثر باشد. بررسی بیشتر در مورد عوامل مرتبط با انتخاب روش زایمان به خصوص از مرحله قصد انجام رفتار تا زمان بروز رفتار پیشنهاد می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of educational intervention based on Theory of Reasoned Action (TRA) on selected delivery method, for selective cesarean section in pregnant women

نویسندگان [English]

  • Zahra Sadat Asadi 1
  • Mahnaz Solhi 2
  • Mohammad Hosein Taghdisi 2
  • Vahide Moghadam Hoseini 3
  • Roqieh Javan 4
  • Masomeh Hashemian 5
1 Ph.D. Student of Health Education and Health Promotion, Faculty of Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
2 Associate professor, Department of Health Education, Faculty of Health, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
3 M.Sc. Student of Midwifery, Faculty of Nursing and Midwifery, Sabzevar University of Medical Sciences, Sabzevar, Iran.
4 General Practitioner, Sabzevar Health Center, Sabzevar University of Medical Sciences, Sabzevar, Iran.
5 Assistant professor, Department of Health Education, Faculty of Health, Sabzevar University of Medical Sciences, sabzevar, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Ceasarean rate for non-medical reasons, despite its high complication, is rising. Behavioral science theories to understand and assess the relevant factors and its reduction can also be beneficial. This study examined the effect of intervention based on Theory of Reasoned Action (TRA) in selection of vaginal delivery on pregnant women.
Materials and Methods: This prospective quasi-experimental study conducted on 90 pregnant women want selective cesarean section, refered to Health centers of Sabzevar in 2012. 45 participants in case group received educational intervention based on TRA and 45 participants in control group received routine educational intervention. The effect of intervention were evaluated through the kind of delivery were reported in family files. Data were analyzed by SPSS software (version16), using Chi-square, Mann-Whitney, Wilcoxon, Independent T, and paired T tests. P Value less than 0.05 were considered significant.
Results: 7 women (15.6%) in case group and No one (0%) In control group, definitely had the intention of vaginal delivery selection. 21 women (46.7%) and 29 women (64.6%) of control and case groups probably intended the selection of vaginal delivery after intervention (p<0.001).
Conclusion: Intervention based on Theory of Reasoned Action might be effective in increasing pregnant women's intention to vaginal delivery selection. More studies about Related factors of vaginal delivery selection ،specially from behavioral intention up to behavior suggested.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cesarean section
  • Delivery/Obstetric
  • Education
  • intervention
  • Pregnant Women
  • Theory of Reasoned Action(TRA)
  1. UNDP, UNFPA, WHO. Caesarean section without medical indication increases risk of short-term dverse outcomes for mothers. Geneva:WHO;2010:2.
  2. Cunningham FG, Leveno KJ, Bloom SL, Hauth JC, Rouse DJ, Spong CY. Williams obstetrics. 23rd ed. New York:McGraw-Hill;2010.
  3. Gibbons L, Belizán JM, Lauer JA, Betrán AP, Merialdi M, Althabe F. The global numbers and costs of additionally needed and unnecessary caesarean sections performed per year: overuse as a barrier to universal coverage. Geneva:WHO;2010:30.
  4. Khunpradit S, Tavender E, Lumbiganon P, Laopaiboon M, Wasiak J, Gruen RL. Non-clinical interventions for reducing unnecessary caesarean section. Cochrane Database Syst Rev 2011 Jun 15;(6):CD005528. doi: 10.1002/14651858.CD005528.pub2.
  5. Yazdizadeh B, Nedjat S, Mohammad K, Rashidian A, Changizi N, Majdzadeh R. Cesarean section rate in Iran, multidimensional approaches for behavioral change of providers: a qualitative study. BMC Health Serv Res 2011 Jul 5;11:159. doi: 10.1186/1472-6963-11-159.
  6. Shahraki Sanavi F, Rakhshani F, Ansari-Moghaddam A, Edalatian M. Reasons for Elective Cesarean Section amongst Pregnant Women; A Qualitative Study. J Reprod Infertil 2012 Oct;13(4):237-40.
  7. Sharifirad G, Rezaeian M, Soltani R, Javaheri S, Mazaheri MA. A survey on the effects of husbands education of pregnant women on knowledge, attitude, and reducing elective cesarean section. J Educ Health Promot 2013 Sep 30;2:50. doi: 10.4103/2277-9531.119036. eCollection 2013.
  8. Glanz K, Rimer BK, Viswanath K. Health behavior and health education: theory, reserch, and practice. 4th ed. San Francisco:Jossey-Bass;2008:4.
  9. Sharma M, Romas JA. Theoretical foundations of health education and health promotion. Sudbury, Mass:Jones and Bartlet Publisher;2008:28.
  10. Hennessy M, Bleakley A, Fishbein M. Measurement Models for Reasoned Action Theory. Ann Am Acad Pol Soc Sci 2012 Mar;640(1)):42-57.
  11. Sharma M, Romas JA. Theoretical foundations of health education and health promotion. Sudbury, Mass:Jones and Bartlet Publisher;2008:117.
  12. Montano D, Kasprzyk D. Theory of resoned action,theory of planned behavior.and the integrated behavioral model. In: Glanz K, Rimer B, Viswanath K. Health behavior and health education. San Francisco:JosseyBass;2008.
  13. Amidi M, Akbarzadeh K. [The effects of health education on pregnant woman’s knowledge and attitude ob cesarean section] [Article in Persian]. J Ilam Univ Med Sci 2005;13(4):17-26.
  14. Tofighi Niaki M, Behmanesh F, Mashmuli F, Azimi H. [The effect of prenatal group education on knowledge, attitude and selection of delivery type in primiparous women] [Article in Persian]. Iran J Med Educ 2010;10(2):124-30.
  15. Sharifirad GR, Baghiani Moghadam MH, Fathyian F, Rezaeian M. The effect of health education using behavior intention model on of cesarean in Khomainy-shahr, Iran Iran J Nurs Midwifery Res 2009;14(3):105-10.
  16. Toghyani R, Ramezani MA, Izadi M, Shahidi SH, Aghdak P, Motie Z, et al. [The effect of prenatal care group education on pregnant mothers' knowledge, attitude and practice] [Article in Persian]. Iran J Med Educ 2008;7(18):317-24.
  17. Shahraki Sanavi F, Ansari-Moghaddam A, Rakhshan F, Navabi Rigi S. [Two teaching methods to encourage pregnant women for performing normal vaginal delivery] [Article in Persian]. Iran J Med Educ 2012;12(3):184- 92.
  18. Hazavehei B, Besharati F, Moghimbeigi SM, Moeini B. [Women's attitude toward elective delivery mode based on the theory of planned behavior] [Article in Persian]. J Guilan Univ Med Sci 2011;20(79):68-76.
  19. Shahraki-Sanavi F, Rakhshani F, Navidiyan A, Ansari-Moghaddam A. A study on attitude of pregnant women with intention of elective cesarean based on theory of planned behavior. Zahedan J Res Med Sci 2012;14(9):95- 7.
  20. Besharati F, Hazavehei SM, Moeini B, Moghimibeigi A. [Effect of educational interventions based on theory of planned behavior (TPB) in selecting delivery mode among pregnant women referred to Rasht health centers] [Article in Persian]. J Zanjan Univ Med Sci 2011;19(77):94-106.
  21. Gilbert GG, Sawyer R, McNeill E. Health education: creating strategies for school and community health. Sudbury, Mass:Jones and Bartlet Publisher;2011.
  22. Ajzen I. Understanding attitudes and predicting social behavio. Englewood Cliffs:Prentice-Hall;1980.