ارزیابی ارتباط متقابل الگوی غذایی غالب و پلی‌مورفیسم ژن آدیپونکتین بر شاخص‌های بیوشیمیایی در زنان باردار سالم و مبتلا به دیابت بارداری

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات تغذیه و بیماری‌های متابولیک، انستیتو تحقیقات علوم بالینی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز، ایران. استادیار، مرکز تحقیقات بیماری‌های غیرواگیر، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.

2 استادیار، گروه علوم و فناوری‌های نوین پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران. استادیار، مرکز تحقیقات بیماری‌های غیرواگیر، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.

3 دانشیار، مرکز تحقیقات تغذیه و بیماری‌های متابولیک، انستیتو تحقیقات علوم بالینی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز، ایران. دانشیار گروه علوم تغذیه، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز، ایران.

4 استادیار، گروه علوم و فناوری‌های نوین پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران. استادیار گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.

5 استادیار، مرکز تحقیقات بیماری‌های غیرواگیر، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.

6 کارشناس ارشد گروه علوم و فناوری‌های نوین پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.

چکیده

مقدمه: رژیم غذایی سالم، نقش مهمی در پیشگیری از دیابت بارداری (GDM) داشته و از سویی دیگر، زمینه ژنتیکی نیز در پاتوژنز GDM مؤثر است. آدیپونکتین هورمونی است که تأثیرات گسترده­ای بر متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر برهم­کنش الگوهای غذایی غالب و پلی‌مورفیسم ژن آدیپونکتین بر فاکتورهای بیوشیمیایی، در بین زنان باردار مبتلا به دیابت بارداری و سالم انجام شد.
روشکار: این مطالعه مورد شاهدی در سال 98-1397 بر روی زنان باردار مراجعه‌کننده به بخش زنان بیمارستان­ها/ کلینیک­های شهر جهرم، استان فارس انجام شد. 387 زن باردار سالم و 306 زن باردار مبتلا به GDM پرسشنامه بسامد خوراک را تکمیل نمودند. برای استخراج الگوهای غالب رژیم غذایی، از روش تحلیل مؤلفه­های اصلی استفاده شد. همچنین آنالیز فاکتورهای بیوشیمیایی خون و استخراج DNA ژنومی انجام شد. برای شناسایی پلی‌مورفیسم rs266729 ژن آدیپونکتین از تکنیک PCR-RFLP استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS (نسخه 22) انجام شد. برای بررسی برهم­کنش بین الگوهای غذایی غالب و پلی­مورفیسم ژن آدیپونکتین با فاکتورهای مختلف بیوشیمیایی از آزمون آنالیز واریانس مولتی­فاکتوریال استفاده گردید. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: بین فراوانی پلی­مورفیسم rs266729 و GDM ارتباط معنی­داری مشاهده نشد (05/0p>). در زنان مبتلا به GDM، سطح لیپوپروتئین کلسترول با چگالی زیاد (HDL-C) در چارک­های الگوی غذایی «میوه­ها و فرآورده‌های لبنی» تفاوت معنی­داری را نشان داد (048/0=p). سطح قندخون ناشتا و تری­گلیسیرید در چارک­های الگوی غذایی «میوه­ها و فرآورده­های لبنی»، برای ژنوتیپ­های مختلف پلی­مورفیسم rs266729 در زنان مبتلا به دیابت بارداری، اختلاف معنی­داری را نشان دادند ( p-interaction به‌ترتیب 033/0 و 002/0).
نتیجه‌گیری: در زنان باردار متناسب با ژنوتیپ آدیپونکتین، مصرف متعادل میوه و لبنیات در پیشگیری از دیابت بارداری نقش دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Interaction relationship of major dietary patterns and adiponectin gene polymorphisms on biochemical parameters in healthy pregnant women and those with gestational diabetes

نویسندگان [English]

  • Hamed Mir 1
  • Abazar Roustazadeh 2
  • Sima Jafarirad 3
  • Farideh Mogharab 4
  • Seyed Ahmad Hosseini 3
  • Amir Abdoli 5
  • Saiedeh Erfanian 6
1 Nutrition and Metabolic Diseases Research Center, Clinical Sciences Research Institute, Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran. Assistant Professor, Research Center for Non-communicable Diseases, Faculty of Medicine, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Advanced Medical Sciences and Technologies, Faculty of Medicine, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran. Assistant Professor, Research Center for Non-communicable Diseases, Faculty of Medicine, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran.
3 Associate Professor, Nutrition and Metabolic Diseases Research Center, Clinical Sciences Research Institute, Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran. Associate Professor, Department of Nutrition, School of Paramedicine, Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran.
4 Assistant Professor, Department of Advanced Medical Sciences and Technologies, Faculty of Medicine, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran. Assistant Professor, Department of Obstetrics and Gynecology, Faculty of Medicine, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran.
5 Assistant Professor, Research Center for Non-communicable Diseases, Faculty of Medicine, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran.
6 M.Sc. of Advanced Medical Sciences and Technologies, Faculty of Medicine, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran.
چکیده [English]

Introduction: A healthy diet plays an important role in the prevention of gestational diabetes (GDM); the genetic background is also effective in the pathogenesis of GDM. Adiponectin is a hormone that has a wide range of effects on carbohydrate, fat and protein metabolism. This study was performed aimed to investigate the interaction effect of major dietary patterns and adiponectin gene polymorphism on biochemical factors in healthy pregnant women and those with gestational diabetes.
Methods: This case-control study was performed in 2018-2019 on pregnant women referring to the gynecological ward of hospitals/clinics in Jahrom city, Fars province. 387 healthy pregnant women and 306 pregnant women with GDM completed the food frequency questionnaire. The principal component analysis method was used to extract the major dietary patterns. In addition, blood biochemical factors were measured and genomic DNA was extracted. PCR-RFLP technique was used to identify rs266729 polymorphism of adiponectin gene. Data were analyzed using SPSS (version 22.0). Multifactorial analysis of variance was use to study the interaction of major dietary patterns and adiponectin gene polymorphisms with different biochemical factors. P<0.05 was considered statistically significant.
Results: No significant relationship was observed between the frequency of rs266729 polymorphism and GDM (p> 0.05). The level of high density lipoprotein-cholesterol (HDL-C) in the quartiles of the "Fruits and Dairy Products" dietary pattern showed a significant difference in GDM women (p = 0.048). Fasting blood sugar and triglyceride levels in the quartiles of the "Fruits and Dairy Products" dietary pattern showed significant differences for different rs266729 polymorphism genotypes in the gestational diabetes group (p-interaction: 0.033 and 0.002, respectively).
Conclusion: in accordance with the adiponectin genotype in pregnant women, consumption of balanced amounts of fruits and dairy products has an effective role in preventing GDM.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adiponectin
  • Dietary pattern
  • Gene
  • Gestational diabetes
  • Polymorphisms
  1. Santangelo C, Zicari A, Mandosi E, Scazzocchio B, Mari E, Morano S, et al. Could gestational diabetes mellitus be managed through dietary bioactive compounds? Current knowledge and future perspectives. British Journal of Nutrition 2016; 115(7):1129-44.
  2. Cheng YW, Caughey AB. Gestational diabetes: diagnosis and management. Journal of Perinatology. 2008 Oct;28(10):657-64.
  3. Dolatian M, Mahmoodi Z, Mohammadi Nasrabadi F. Gestational diabetes and its relationship with social determinants of health according to world health organization model: Systematic review. Iran J Obstet Gynecol Infertil 2017; 19(40):6-18.
  4. Rahimi M, Karami Moghadam F. The prevalence of gestational diabetes mellitus and its related risk factors using one-step method in Kermanshah, 2016. Iran J Obstet Gynecol Infertil 2017; 20(4):1-4.
  5. Etminan-Bakhsh M, Tadi S, Hatami M, Darabi R. Prevalence of Gestational Diabetes Mellitus and Its Associated Risk Factors in Boo-Ali Hospital, Tehran. Galen Medical Journal 2020; 9:e1642.
  6. Osorio-Yáñez C, Gelaye B, Qiu C, Bao W, Cardenas A, Enquobahrie DA, et al. Maternal intake of fried foods and risk of gestational diabetes mellitus. Annals of epidemiology 2017; 27(6):384-90.
  7. Mohammadzadeh G, Ghaffari MA, Heibar H, Bazyar M. Association of two common single nucleotide polymorphisms (+ 45T/G and+ 276G/T) of ADIPOQ gene with coronary artery disease in type 2 diabetic patients. Iranian biomedical journal 2016; 20(3):152-60.
  8. Chu H, Wang M, Zhong D, Shi D, Ma L, Tong N, et al. AdipoQ polymorphisms are associated with type 2 diabetes mellitus: a meta‐analysis study. Diabetes/metabolism research and reviews 2013; 29(7):532-45.
  9. Chung HK, Chae JS, Hyun YJ, Paik JK, Kim JY, Jang Y, et al. Influence of adiponectin gene polymorphisms on adiponectin level and insulin resistance index in response to dietary intervention in overweight-obese patients with impaired fasting glucose or newly diagnosed type 2 diabetes. Diabetes care 2009; 32(4):552-8.
  10. Erfanian S, Moradzadeh M, Solhjoo K, Jahromi AS. Data describing the association between rs266729 polymorphism inadiponectin promoter gene and Type 2 Diabetes Mellitus. Data in brief 2016; 9:1138-40.
  11. Vimaleswaran KS. A nutrigenetics approach to study the impact of genetic and lifestyle factors on cardiometabolic traits in various ethnic groups: Findings from the GeNuIne Collaboration. Proceedings of the Nutrition Society 2020; 79(2):194-204.
  12. Yeung SL, Schooling CM. Adiponectin and coronary artery disease risk: A bi-directional Mendelian randomization study. International journal of cardiology 2018; 268:222-6.
  13. Frankenberg AD, Reis AF, Gerchman F. Relationships between adiponectin levels, the metabolic syndrome, and type 2 diabetes: a literature review. Archives of endocrinology and metabolism 2017; 61:614-22.
  14. Du HY, Jiang H, Karmin O, Bo CH, Xu LJ, Liu SP, et al. Association of dietary pattern during pregnancy and gestational diabetes mellitus: a prospective cohort study in northern China. Biomedical and environmental sciences 2017; 30(12):887-97.
  15. Dean AG, Sullivan KM, Soe MM. OpenEpi: Open Source Epidemiologic Statistics for Public Health, Version. www.OpenEpi.com, [Accessed 15 January 2018].
  16. American Diabetes Association. Diabetes management guidelines. Diabetes Care 2015; 38(Suppl 1):S1–S93.
  17. Mirmiran P, Esfahani FH, Mehrabi Y, Hedayati M, Azizi F. Reliability and relative validity of an FFQ for nutrients in the Tehran lipid and glucose study. Public health nutrition 2010; 13(5):654-62.
  18. Roustazadeh A, Mir H, Jafarirad S, Mogharab F, Hosseini SA, Abdoli A, et al. A dietary pattern rich in fruits and dairy products is inversely associated to gestational diabetes: a case-control study in Iran. BMC Endocrine Disorders 2021; 21(1):1-9.
  19. MWer S, Dykes D, Polesky H. A simple salting out procedure for extracting DNA from human nucleated cells. Nucleic acids res 1988; 16(3):1215.
  20. de Luis DA, Primo D, Izaola O, Aller R. Adiponectin gene variant rs266729 interacts with different macronutrient distribution of two different hypocaloric diets. Lifestyle genomics 2020; 13(1):20-7.
  21. Bai Y, Tang L, Li L. The roles of ADIPOQ rs266729 and MTNR1B rs10830963 polymorphisms in patients with gestational diabetes mellitus: a meta-analysis. Gene 2020; 730:144302.
  22. Zhang D, Ma J, Brismar K, Efendic S, Gu HF. A single nucleotide polymorphism alters the sequence of SP1 binding site in the adiponectin promoter region and is associated with diabetic nephropathy among type 1 diabetic patients in the Genetics of Kidneys in Diabetes Study. Journal of Diabetes and its Complications 2009; 23(4):265-72.
  23. Buzzetti R, Petrone A, Zavarella S, Zampetti S, Spoletini M, Potenziani S, et al. The glucose clamp reveals an association between adiponectin gene polymorphisms and insulin sensitivity in obese subjects. International journal of obesity 2007; 31(3):424-8.
  24. Bouatia-Naji N, Meyre D, Lobbens S, Séron K, Fumeron F, Balkau B, et al. ACDC/adiponectin polymorphisms are associated with severe childhood and adult obesity. Diabetes 2006; 55(2):545-50.
  25. Populaire C, Mori Y, Dina C, Vasseur F, Vaxillaire M, Kadowaki T, et al. Does the− 11377 promoter variant of APM1 gene contribute to the genetic risk for type 2 diabetes mellitus in Japanese families?. Diabetologia 2003; 46(3):443-5.
  26. Chiodini BD, Specchia C, Gori F, Barlera S, D'Orazio A, Pietri S, et al. Adiponectin gene polymorphisms and their effect on the risk of myocardial infarction and type 2 diabetes: an association study in an Italian population. Therapeutic advances in cardiovascular disease 2010; 4(4):223-30.
  27. Gueuvoghlanian‐Silva BY, Torloni MR, Mattar R, de Oliveira LS, Scomparini FB, Nakamura MU, et al. Profile of inflammatory mediators in gestational diabetes mellitus: phenotype and genotype. American Journal of Reproductive Immunology 2012; 67(3):241-50.
  28. Wang Y, Zhang D, Liu Y, Yang Y, Zhao T, Xu J, et al. Association study of the single nucleotide polymorphisms in adiponectin-associated genes with type 2 diabetes in Han Chinese. Journal of Genetics and Genomics 2009; 36(7):417-23.
  29. Zhou X, Chen R, Zhong C, Wu J, Li X, Li Q, et al. Fresh fruit intake in pregnancy and association with gestational diabetes mellitus: A prospective cohort study. Nutrition 2019; 60:129-35.
  30. Chavez JA, Summers SA. A ceramide-centric view of insulin resistance. Cell metabolism 2012; 15(5):585-94.
  31. Luukkonen PK, Sädevirta S, Zhou Y, Kayser B, Ali A, Ahonen L, et al. Saturated fat is more metabolically harmful for the human liver than unsaturated fat or simple sugars. Diabetes care 2018; 41(8):1732-9.
  32. Xie C, Jiang C, Shi J, Gao X, Sun D, Sun L, et al. An intestinal farnesoid X receptor–ceramide signaling axis modulates hepatic gluconeogenesis in mice. Diabetes 2017; 66(3):613-26.
  33. Caesar R, Tremaroli V, Kovatcheva-Datchary P, Cani PD, Bäckhed F. Crosstalk between gut microbiota and dietary lipids aggravates WAT inflammation through TLR signaling. Cell metabolism 2015; 22(4):658-68.
  34. Cani PD, Amar J, Iglesias MA, Poggi M, Knauf C, Bastelica D, et al. Metabolic endotoxemia initiates obesity and insulin resistance. Diabetes 2007; 56(7):1761-72.
  35. Holland WL, Bikman BT, Wang LP, Yuguang G, Sargent KM, Bulchand S, et al. Lipid-induced insulin resistance mediated by the proinflammatory receptor TLR4 requires saturated fatty acid–induced ceramide biosynthesis in mice. The Journal of clinical investigation 2011; 121(5):1858-70.
  36. Hoppe C, Mølgaard C, Dalum C, Vaag A, Michaelsen KF. Differential effects of casein versus whey on fasting plasma levels of insulin, IGF-1 and IGF-1/IGFBP-3: results from a randomized 7-day supplementation study in prepubertal boys. European Journal of Clinical Nutrition 2009; 63(9):1076-83.
  37. AlSaleh A, Sanders TA, O'Dell SD. Effect of interaction between PPARG, PPARA and ADIPOQ gene variants and dietary fatty acids on plasma lipid profile and adiponectin concentration in a large intervention study. Proceedings of the Nutrition Society 2012; 71(1):141-53.
  38. Hosseini-Esfahani F, Mirmiran P, Daneshpour MS, Mehrabi Y, Hedayati M, Soheilian-Khorzoghi M, et al. Dietary patterns interact with APOA1/APOC3 polymorphisms to alter the risk of the metabolic syndrome: the Tehran Lipid and Glucose Study. British Journal of Nutrition 2015; 113(4):644-53.
  39. Rajendram R, Preedy VR, Patel VB. (eds) Nutrition and Diet in Maternal Diabetes, Nutrition and Health. 1st Cham, Switzerland: Springer International Publishing AG; 2018. P. 495-501 https://doi.org/10.1007/978-3-319-56440-1_37
  40. Mousavizadeh Z, Hosseini-Esfahani F, Javadi A, Daneshpour MS, Akbarzadeh M, Javadi M, et al. The interaction between dietary patterns and melanocortin-4 receptor polymorphisms in relation to obesity phenotypes. Obesity research & clinical practice 2020; 14(3):249-56.