اثربخشی درمان شناختی - رفتاری بر درمان افسردگی پس از زایمان و سه عامل پویشی تعارضات وابستگی، خشم و مادری در مادران افسردۀ پس از زایمان

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه کردستان، کردستان، ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی بالینی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه کردستان، کردستان، ایران.

3 استادیار گروه روان‌پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، کردستان، ایران.

4 کارشناس بهداشت خانواده، مرکز بهداشت شهرستان سنندج، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، کردستان، ایران.

چکیده

مقدمه: افسردگی پس از زایمان، شیوع بالایی از اختلالات روانی را در بین مادران به خود اختصاص داده است، اما در مورد درمان آن، تلاش‌های اندکی با رویکردهای شناختی- رفتاری انجام گرفته است. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر درمان افسردگی پس از زایمان و بررسی سه عامل پویشی تعارضات وابستگی، خشم و مادری در مادران افسردۀ پس از زایمان انجام شد.
روش‌کار: این مطالعه نیمه آزمایشی بالینی در سال 1391 بر روی مادران تازه زایمان کرده در شهرستان سنندج انجام شد. پس از غربالگری 361 مادر زایمان کرده در دو هفته بعد از زایمان، با استفاده از مقیاس افسردگی بک - ویرایش دوم، مقیاس ادینبرگ، مصاحبۀ بالینی ساختار یافتۀ و تشخیص بالینی روان‌پزشکی، به طور تصادفی در دو گروه مداخله (32 نفر) و شاهد (32 نفر) قرار گرفتند. در جریان درمان نیز جهت بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری از مقیاس نگرش‌های ناکارآمد و تحریف‌های شناختی و جهت ارزیابی رابطۀ مادر و کودک برای بررسی تغییر در تعارضات خشم، مادری و وابستگی، از مقیاس فرافکن استفاده شد. داده ها پس از گردآوری با استفاده از شاخص های آمار توصیفی، تحلیل کواریانس و تحلیل مبتنی بر اندازه گیری های مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نمرات گروه مداخله در مقایسه با گروه شاهد در مقیاس افسردگی بک (001/0>p) و نیز در پرسشنامه‌ ادینبرگ (001/0>p) هم در پس آزمون و هم در مرحله‌ پیگیری تغییر معنی داری داشت. در خصوص تعارضات وابستگی، خشم و مادری، به وسیله‌ درمان شناختی - رفتاری فقط در تعارضات مادری، کاهش معناداری مشاهده شد (005/0>p).
نتیجه‌گیری: افسردگی پس از زایمان تحت تأثیر درمان شناختی - رفتاری، در قالب طرح آزمایشی اخیر و با استفاده از دو مقیاس شناخته شده‌ بک و ادینبرگ، بهبود می یابد. با این حال، اثر خود را فقط برای یکی از سه مقیاس تعارض، یعنی تعارض مادری معنی دار نشان می دهد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Cognitive - Behavioral Therapy in the Treatment of Postpartum Depression and Three Dynamic Conflicts of Dependency, Anger and Motherhood in Postpartum Depressed Mothers

نویسندگان [English]

  • Arsalan Ahmadi Kani Golzar 1
  • Zolikha Golizadeh 2
  • Ahmad Sohrabi 2
  • Mohamad Alli Kiani 2
  • Narges Shamse Allizadeh 3
  • Sahar Asgarnajad 4
1 M.Sc. of Clinical Psychology, Faculty of Literature and Humanities, University of Kurdistan, Kurdistan, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Clinical Psychology, Faculty of Literature and Humanities, University of Kurdistan, Kurdistan, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Psychiatry, Faculty of Medicine, Kurdistan University of Medical Sciences, Kurdistan, Iran.
4 B.Sc. of Family Health, Health Center of Sanandaj, Kurdistan University of Medical Sciences, Kurdistan, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Postpartum depression has allocated the high prevalence of mental disorders among mothers, but it has not been studied highly enough in term of cognitive-behavioral interventions. The aim of this study was to investigate the effectiveness of cognitive-behavioral therapy in postpartum depression and its effect on three dynamic conflicts of dependency, anger and motherhood in postpartum depressed mothers.
Method: This randomized clinical trial was conducted on 361 postpartum mothers in Sanandaj, Iran, 2012. Two weeks after child birth, patients were divided randomly into two groups by using Beck Depression Inventory-II, Edinburg scale, structured clinical interview and psychiatric diagnosis (32 mothers in intervention group and 32 mothers in control group). During the intervention, dysfunctional attitudes scale and cognitive distortions scale were used to investigate the effectiveness of cognitive-behavioral therapy, and for investigating mother-child relationship, projective scale was used to measure three conflicts of dependency, anger and motherhood. Data were analyzed using descriptive statistics, analysis of covariance with repeated measures.
Results: The scores of intervention group showed significant differences in terms of Beck Depression Inventory-II (p<0.001) and Edinburg tests (p<0.001) in post-test and follow-up step. Regarding the conflicts of dependency, anger and motherhood, only the last one was significantly decreased by the intervention (p< 0.005).
Conclusion: The postpartum depression improves by the cognitive-behavioral intervention, as shown by the current experimental design, employing two well-known scales. However, its effect is only significant for one of the three conflict measures: motherhood conflict.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anger
  • Cognitive/Behavior Therapy
  • Conflict (Psychology)
  • Dependency (Psychology)
  • Depression/Postpartum
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
دوره 16، شماره 52 - شماره پیاپی 52
هفته دوم خرداد ماه 1392
خرداد 1392
صفحه 8-17

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار