Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
مقایسه تأثیر افزودن پتدین به بوپیواکائین 5/0% و روپیواکائین 5/0% بر روی شدت بروز درد در زنان تحت عمل جراحی سزارین الکتیو با بیحسی نخاعی: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسویهکور
1
12
FA
دکتر حسن
ضابطیان
0000-0002-2507-4431
دانشیار گروه بیهوشی، مرکز تحقیقات بیهوشی و کنترل درد، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.
دکتر محمد
رحمانیان
0000-0002-4197-0690
استادیار گروه بیهوشی، مرکز تحقیقات بیهوشی و کنترل درد، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.
دکتر محمدحسن
دمشناس
0000-0001-8980-6948
استادیار گروه بیهوشی، مرکز تحقیقات بیهوشی و کنترل درد، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.
دکتر احمد
رستگاریان
0000-0002-6937-4997
استادیار گروه بیهوشی، مرکز تحقیقات بیهوشی و کنترل درد، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.
مهسا
نبیپور
دانشجوی پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.
ناصر
حاتمی
0000-0000-0000-0000
دانشجوی پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.
naserohatami@gmail.com
دکتر فریده
مقرب
استادیار گروه زنان و نازایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.
نوید
کلانی
0000-0003-1900-4215
مربی گروه بیهوشی، مرکز تحقیقات مؤلفههای اجتماعی نظام سلامت، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.
navidkalani@ymail.com
10.22038/ijogi.2022.20313
<strong>مقدمه: </strong>اداره صحیح زایمان و روش بیهوشی مناسب جهت ایجاد بیدردی و حفظ سلامت مادر و جنین طی عمل سزارین، مسألهای بسیار مهم و حیاتی است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف مقایسه تأثیر افزودن پتدین به بوپیواکائین 5/0% و روپیواکائین 5/0% بر روی شدت بروز درد در زنان مراجعهکننده به بیمارستان مطهری تحت عمل جراحی سزارین الکتیو با بیحسی نخاعی انجام شد.
<strong>روشکار:</strong> این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسویهکور در سال 1400 بر روی 60 نفر از بیماران تحت عمل جراحی سزارین الکتیو مراجعهکننده به بیمارستان مطهری شهرستان جهرم انجام گرفت. بیماران بهطور تصادفی و با استفاده از جدول اعداد تصادفی به دو گروه بوپیواکائین- پتدین و روپیواکائین- پتدین تقسیم شدند. میزان درد بیماران در هنگام ورود به ریکاوری، خروج از ریکاوری، 2، 6، 12 و 24 ساعت بعد از عمل مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه 21) و آزمونهای آماری تیتست، منویتنی و کای اسکوئر انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنیدار در نظر گرفته شد.
<strong>یافتهها: </strong>بین گروههای پتدین+روپیواکائین و پتدین+بوپیواکائین از لحاظ درد در زمانهای مختلف (05/0<p)، شدت درد پس از سزارین در زمانهای ریکاوری و بعد از عمل (05/0<p) و از نظر مصرف مخدر در 12 ساعت بعد از عمل، تفاوت معنیداری وجود نداشت (05/0<p).
<strong>نتیجهگیری</strong><strong>: </strong>بین گروههای پتدین+روپیواکائین و پتدین+بوپیواکائین از لحاظ شدت درد تفاوت معنیداری وجود نداشت. متخصص بیهوشی میتواند با توجه به شرایط بیمار هر یک از دو داروی روپیواکائین و بوپیواکائین را در بیحسی نخاعی مورد استفاده قرار دهد.
بوپیواکائین,پتدین,درد,روپیواکائین,سزارین
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20313.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20313_ffc09764931a94048ca374e4aeda8bf6.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
بررسی مقایسهای دیابت بارداری در زنان مبتلا به هیپوتیروئیدی تحت بالینی تیروئید با زنان یوتیروئید
13
24
FA
دکتر سیما
نظرپور
0000-0001-7972-2513
استادیار گروه مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین- پیشوا، تهران، ایران.
محقق پسادکترای مرکز تحقیقات اندوکرینولوژی تولید مثل، پژوهشکده علوم غدد درونریز و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
دکتر فهیمه
رمضانی تهرانی
0000-0002-4609-065X
استاد مرکز تحقیقات اندوکرینولوژی تولید مثل، پژوهشکده علوم غدد درونریز و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
دکتر مریم
رحمتی
دکترای آمار زیستی، مرکز تحقیقات اندوکرینولوژی تولید مثل، پژوهشکده علوم غدد درونریز و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
دکتر فریدون
عزیزی
استاد مرکز تحقیقات غدد درونریز، پژوهشکده علوم غدد درونریز و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
10.22038/ijogi.2022.20318
<strong>مقدمه:</strong> ارتباط بین هیپوتیروئیدی تحت بالینی (SCH) و دیابت بارداری (GDM) موضوع بحثبرانگیزی است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه دیابت بارداری در زنان مبتلا به هیپوتیروئیدی تحت بالینی با زنان یوتیروئید انجام شد.
<strong>روش</strong><strong></strong><strong>کار:</strong> در این مطالعه آیندهنگر، از دادههای بهدست آمده از ۱۰۲۶ زن باردار (شامل ۶۸۳ یوتیروئید و ۳۴۳ زن مبتلا به SCH) در مطالعه کوهورت تیروئید و بارداری تهران استفاده شد. سطح سرمی تیروتروپین (TSH)، تیروکسین (T4)، T3-uptake و آنتیبادی پراکسیداز تیروئید (TPOAb) در اولین ویزیت سه ماهه اول بارداری مورد بررسی قرار گرفت و بر این اساس، زنان یوتیروئید و مبتلا به هیپوتیروئیدی تحت بالینی مشخص گردیدند. این دو گروه از نظر دیابت بارداری مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار STATA (نسخه 13) انجام شد. متغیرهای پیوسته با استفاده از آزمون تی مستقل و منویتنی و متغیرهای رستهای با استفاده از آزمون کی دو یا آزمون دقیق فیشر بین دو گروه مقایسه شدند. بهمنظور شناسایی اثر SCH و مصرف لووتیروکسین بر GDM از مدل لگ باینومیال استفاده گردید میزان p کمتر از 05/0 معنیدار در نظر گرفته شد.
<strong>یافتهها:</strong> تفاوت معنیداری در دیابت بارداری در افراد مبتلا به هیپوتیروئیدی تحت بالینی در مقایسه با گروه کنترل چه در مدل تعدیل نشده و چه بعد از تعدیل اثر ریسک فاکتورها مشاهده نشد. همچنین تفاوت معنیداری در دیابت بارداری بین گروه هیپوتیروئیدی تحت بالینی باTPOAb+ ، گروه هیپوتیروئیدی تحت بالینی با TPOAb- و افراد یوتیروئید وجود نداشت. ریسک دیابت بارداری در گروه TPOAb+ تفاوت معنیداری با ریسک دیابت بارداری در گروه TPOAb+ منفی نداشت. سطح سرمی TSH (9/0=p)، T4 (8/0=p)، T3-uptake (7/0=p) و TPOAb (4/0=p) نیز در دو گروه مبتلا و غیرمبتلا به دیابت بارداری تفاوت معنیداری نداشتند.
<strong>نتیجهگیری:</strong> اگرچه در این مطالعه ارتباط معنیداری بین دیابت بارداری و هیپوتیروئیدی تحت بالینی مشاهده نشد، اما بهنظر میرسد با توجه به عوامل مختلف مؤثر بر بروز هیپوتیروئیدی تحت بالینی و دیابت بارداری از جمله معیارهای تشخیصی و مقادیر مرجع مختلف، اثبات این موضوع نیازمند مطالعات بیشتری است.
تیروئید,حاملگی,دیابت بارداری,مقاومت به انسولین,هیپوتیروئیدی
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20318.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20318_f5ccddf1f50b9b870bf63a9efb3b19c5.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
مقایسه تأثیر سه روش مصرف ژل موضعی لیدوکائین در سرویکس، تزریق داخل رحمی لیدوکائین و ترکیب این دو روش بر کاهش درد حین انجام کورتاژ: یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور
25
34
FA
دکتر مرضیه
بیگم خضری
0000-0003-4870-0068
استاد گروه بیهوشی، واحد توسعه و تحقیقات بالینی کوثر، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران.
دکتر عزتالسادات
حاجی سید جوادی
0000-0001-9129-4806
دانشیار گروه زنان و مامایی، واحد توسعه و تحقیقات بالینی کوثر، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران.
دکتر فریده
موحد
دانشیار گروه زنان و مامایی، واحد توسعه و تحقیقات بالینی کوثر، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران.
دکتر آیدا
زینعلی
متخصص گروه زنان و مامایی، واحد توسعه و تحقیقات بالینی کوثر، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران.
دکتر علی
امامی
پزشک عمومی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران.
سیمین دخت
مولاوردیخانی
0000-0001-6602-0854
کارشناس پژوهش، واحد توسعه و تحقیقات بالینی کوثر، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران.
siminmolaverdikhani@yahoo.com
10.22038/ijogi.2022.20319
<strong>مقدمه: </strong>کورتاژ یکی از اعمال جراحی شایع زنان است. عارضه آن درد است که سبب افزایش نارضایتی در بیماران میشود، لذا یافتن راه درمان این عارضه امری ضروری است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تأثیر سه روش مصرف ژل موضعی لیدوکائین در سرویکس، تزریق داخل رحمی لیدوکائین و ترکیب دو روش بر کاهش درد حین انجام کورتاژ انجام گرفت.
<strong>روش</strong><strong>کار:</strong> این مطالعه کارآزمایی بالینی در سال 1396 بر روی 120 بیمار کاندید کورتاژ در بیمارستان کوثر قزوین انجام گرفت. بیماران بهصورت تصادفی در سه گروه ژل موضعی لیدوکائین در سرویکس، تزریق داخل رحمی لیدوکائین و ترکیب این دو روش قرار گرفتند و داروهای مورد نظر قبل از کورتاژ تجویز شد. علائم حیاتی و درد در بیماران ثبت و سایر اطلاعات لازم از طریق تکمیل پرسشنامه جمعآوری شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری (نسخه 22) و آزمونهای کای اسکوئر و آنوا انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنیدار در نظر گرفته شد.
یافتهها: در این مطالعه تجویز داخل رحمی و داخل سرویکس لیدوکائین (72/0±3/0) و در درجه بعد تجویز داخل سرویکس لیدوکائین (84/0±45/0) بهتنهایی بهطور معناداری سبب کاهش درد در هنگام کورتاژ در زنان شد (04/۰=p). از طرفی تغییرات شدید همودینامیکی نیز در این بیماران مشاهده نشد. هیچ موردی از عوارض از جمله تهوع و استفراغ و بیثباتی علائم حیاتی در هیچ یک از گروهها مشاهده نشد (05/۰<p).
نتیجهگیری: از روش تجویز داخل رحمی بههمراه اضافه کردن ژل موضعی لیدوکائین به سرویکس میتوان بهعنوان یک روش ساده، کمهزینه و بیخطر در کنترل درد حین و بعد از کورتاژ استفاده نمود.
درد,کورتاژ,لیدوکائین
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20319.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20319_a79ff8626e23f5eabf456e8674f68312.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
بررسی فراوانی و علل نارسایی حاد کلیه در بارداری با توجه به مشکلات مربوط به بارداری: مطالعه تکمرکز
35
43
FA
دکتر الهام
شهرکی
0000-0001-6396-4120
استادیار گروه داخلی نفرولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران.
سمیه
کردی تودزیل
پزشک عمومی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران.
kordi254@gmail.com
دکتر بتول
تیموری
دانشیار گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران.
10.22038/ijogi.2022.20320
<strong>مقدمه</strong>: شیوع نارسایی حاد کلیه در دوران بارداری، در کشورهای مختلف متفاوت است. هرچند وقوع آن طی سالهای اخیر کاهش یافته است، ولی یکی از علل مهم مرگومیر مادران باردار میباشد. با توجه به این که در استان سیستان و بلوچستان در این زمینه آماری دقیقی وجود ندارد، مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع نارسایی حاد کلیه و علل بروز آن در زنان باردار مراجعهکننده به بیمارستان علیبن ابیطالب زاهدان انجام شد.
<strong>روشکار: </strong>این مطالعه توصیفی- مقطعی و گذشتهنگر بر روی پرونده ۱۵۳۹۷ زن باردار مراجعهکننده به بیمارستان علیابن ابیطالب زاهدان در سالهای ۹۷-۱۳۹۶ انجام شد. پرونده بیمارانی که کراتینین حداقل ۲ نوبت بالاتر از ۸۷/۰ و یا اولیگوآنوری بیشتر از ۱۲ ساعت داشتند، مورد بررسی قرار گرفت. از این تعداد، ۳۱۸ مورد با تشخیص نارسایی حاد کلیه وارد بررسی شدند و علل مختلف نارسایی حاد کلیه در بارداری مورد مطالعه قرار گرفت. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه 20) و آزمونهای تی دانشجویی و منویتنی انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنیدار در نظر گرفته شد.
<strong>یافتهها:</strong> از ۱۵۳۹۷ تولد زنده طی مدت 1 سال، ۳۱۸ مورد (۰۶۵/۲%) نارسایی کلیه و ۳۹ بیمار (۲۶/۱۲%) نیاز به دیالیز داشتند و ۲۰ مورد (۲۸/۶%) مرگ مادر گزارش شده بود. شایعترین علل نارسایی حاد کلیه بهترتیب پرهاکلامپسی (۳۴%)، سپسیس (۶/۱۸%) و شوک هموراژایک (۸/۱۳%) بود.
<strong>نتیجهگیری:</strong> نارسایی حاد کلیه در مادران باردار بیمارستان علیابن ابیطالب زاهدان شیوع بالایی دارد. مهمترین آن پرهاکلامپسی، سپسیس و شوک هموراژیک بود و در این بین، درصد قابل ملاحظهای نیاز به دیالیز داشته و مرگ مادران باردار نیز نسبتاً بالا است. با توجه به نرخ بالای زادوولد در این استان و خطر نارسایی حاد کلیه، افزایش کنترل بهداشتی زنان باردار باید با دقت و توجه بیشتری انجام شود.
بارداری,پرهاکلامپسی,مرگ مادر,نارسایی حاد کلیه
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20320.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20320_663e02f8af1f2bf58ff2129f61a091cd.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
تأثیر انگیزه و توانایی انتخاب نوع زایمان بر خودکارآمدی زایمان در زنان سزارین قبلی
44
51
FA
سمیه
عطاریان
0000-0003-0710-4470
کارشناس ارشد مشاوره در مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
attarians971@mums.ac.ir
ژاله
فیضی
0000-0003-0389-249x
دکترای تخصصی روانشناسی سلامت، مرکز تحقیقات روانپزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
feyzij1@mums.ac.ir
دکتر جمشید
جمالی
0000-0002-9681-8231
استادیار گروه آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
دکتر محبوبه
فیروزی
0000-0003-1021-2093
دکتری بهداشت باروری، مرکز تحقیقات مراقبتهای پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
استادیار گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
10.22038/ijogi.2022.20321
<strong>مقدمه: </strong>خودکارآمدی زایمان، نقش مهمی در افزایش توانایی سازگاری مادر با زایمان طبیعی و کاهش تمایل به انجام سزارین دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر انگیزه و توانایی انتخاب نوع زایمان بر خودکارآمدی زایمان در زنان سزارین قبلی انجام شد.
<strong>روش</strong><strong></strong><strong>کار: </strong>این مطالعه کارآزمایی بالینی دوگروهه در سال 1399 بر روی 62 زن باردار سزارین قبلی مراجعهکننده به مراکز جامع سلامت مشهد انجام شد. افراد در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. در گروه مداخله، مشاوره فردی مبتنی بر مدل فوگ در هفتههای 30-28 بارداری ارائه گردید. دو گروه فرم مشخصات دموگرافیک و پرسشنامه پژوهشگر ساخته انگیزه و توانایی مدل فوگ و پرسشنامه خودکارآمدی زایمان را در ابتدا و 2 هفته بعد از پایان مداخله تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه 25) و آزمونهای تی مستقل، تی زوجی و منویتنی انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنیدار در نظر گرفته شد.
<strong>یافته</strong><strong></strong><strong>ها: </strong>میانگین نمره سازههای مدل فوگ (انگیزه و توانایی) در هفته 36-34 بارداری در دو گروه مداخله (52/0±79/2) و کنترل (31/0±33/2) اختلاف آماری معنیداری را نشان داد (001/0p<). میانگین نمره خودکارآمدی زایمان در گروه مداخله قبل (08/2±17/4) و بعد از مداخله (10/2±92/4) اختلاف آماری معنیداری داشت (012/0=p).
<strong>نتیجهگیری:</strong> افزایش سطح انگیزه و توانایی انتخاب نوع زایمان، باعث افزایش خودکارآمدی زایمان میشود.
انگیزه,توانایی,خودکارآمدی زایمان,سزارین,مدل فوگ
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20321.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20321_6ea0fe4fe33030152200cf3a97091705.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
تأثیر طب فشاری نقطه H7 دست بر الگوی غیرواکنشی تست بدون استرس جنین: یک کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده
52
59
FA
ناهید
براتی
0000-0001-5224-155X
کارشناس ارشد مامایی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران.
baratin931@mums.ac.ir
مریم
علی کمالی
0000-0002-7064-4165
دانشجوی دکتری تخصصی مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران.
m_kamali1984@yahoo.com
مهلا
سالارفرد
0000-0002-3295-3231
کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران.
مربی گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند، بیرجند، ایران.
salarfardm961@mums.ac.ir
اسما نیکخواه
بیدختی
کارشناس ارشد پرستاری کودکان، دانشکده پرستاری و مامایی قائن، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران.
بهاره
زارعی
0000-0003-2087-5966
دانشجوی دکتری پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
baharezarei.d@gmail.com
دکتر ناهید
قنبرزاده
دانشیار گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران.
10.22038/ijogi.2022.20322
<strong>مقدمه:</strong> تست بدون استرس، پرکاربردترین روش اولیه برای ارزیابی سلامت جنین است. شرایط روحی و روانی مادر بر الگوی ضربان قلب جنین مؤثر است. در هنگام افزایش اضطراب مادر، حرکات جنین و تغییرپذیری ضربهبهضربه جنین کاهش مییابد. طب فشاری موجب ترشح انکفالینها مانند سروتونین و اندورفین شده و باعث کاهش سطح استرس و اضطراب مادر میشود، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر طب فشاری نقطه H7 دست بر الگوی ضربان قلب جنین در تست بدون استرس انجام شد.
<strong>روشکار:</strong> این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده در سال 1400-1399 با مشارکت 60 مادر نخستزا با سن حاملگی 42-37 هفته در بیمارستان ولیعصر (عج) بیرجند انجام گرفت. افراد بهصورت تصادفی در دو گروه مداخله و طب فشاری کاذب قرار گرفتند. در گروه مداخله، طب فشاری نقطه H7 در هر دست بهمدت 5/2 دقیقه و در گروه کنترل نیز نقطهای کاذب در دست لمس میشد. تست بدون استرس بهمدت 20 دقیقه قبل و بعد از مداخله انجام گرفت. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمونهای آماری کای اسکوئر، تی مستقل، تی زوجی، منویتنی و ویلکاکسون انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنیدار در نظر گرفته شد.
<strong>یافتهها:</strong> بعد از مداخله متغیرهای تعداد موارد واکنشی تست بدون استرس، تعداد افزایش ضربان قلب جنین، تعداد حرکات جنین و تغییرپذیری ضربهبهضربه در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل و همچنین نسبت به قبل از مداخله در گروه مداخله اختلاف معنیداری داشت (001/0p<)، اما میانگین متغیر ضربان پایه قلب جنین در دو گروه بعد از مداخله نسبت به قبل اختلاف معنیداری نداشت (732/0=p).
<strong>نتیجهگیری:</strong> طب فشاری میتواند تست بدون استرس جنین و پارامترهای آن را بهبود بخشد.
تست بدون استرس جنین,طب فشاری,نقطه H7
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20322.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20322_8e9bf8a03dda36d0953add6a9189180b.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
آیا دیابت بارداری با سرطان پستان ارتباط دارد؟ یک مطالعه مورد شاهدی
60
66
FA
زهره
یگانه
0000-0001-7863-700X
دانشجوی کارشناسی ارشد مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
zohreh94yeganeh@gmail.com
زهره
شیخان
0000-0002-7719-1007
مربی گروه مامایی، مرکز تحقیقات مامایی و بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
g.ozgoli@yaho.com
دکتر نورالسادات
کریمان
0000-0001-8413-7175
دانشیار گروه مامایی و بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
دکتر پرستو
حاجیان
استادیار گروه رادیوتراپی و انکولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
دکتر ملیحه
نصیری
0000-0003-1496-7442
استادیار گروه آمار زیستی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
10.22038/ijogi.2022.20323
<strong>مقدمه:</strong> شایعترین سرطان شناخته شده در جهان که سبب مرگومیر گسترده در زنان میگردد، سرطان پستان میباشد. یکی از عوامل خطر کمتر شناخته شده در زنان مبتلا به سرطان پستان، هیپرانسولینمی است. از آنجایی که شناسایی عوامل خطر به پیشگیری اولیه و تشخیص زودرس سرطان پستان کمک میکند، مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط دیابت بارداری با سرطان پستان در زنان مراجعهکننده به بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران انجام شد.
<strong>روش</strong><strong></strong><strong>کار</strong>: این مطالعه مقایسهای در سال 1396 بر روی 450 زن (150 نفر گروه مورد و 300 نفر گروه شاهد) مراجعهکننده به بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه شهید بهشتی شهر تهران انجام گرفت. گروه مورد، زنان مبتلا به سرطان پستان بر اساس گزارش پاتولوژی و تشخیص پزشک متخصص که حداکثر یک سال از ابتلاء آنها به بیماری گذشته بود و گروه شاهد در همان مراکز، زنان مراجعهکننده به سایر درمانگاهها بودند که به سرطان پستان مبتلا نبودند. گردآوری دادههای مطالعه از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه بود. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه 24) و آزمونهای تی مستقل، کای دو، نسبت شانس و رگرسیون لجستیک انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنیدار در نظر گرفته شد.
<strong>یافتهها</strong>: در این مطالعه 30 نفر (20%) از گروه مورد و 17 نفر (7/5%) از گروه شاهد سابقه دیابت بارداری داشتند. ارتباط آماری معنیداری بین سرطان پستان با دیابت بارداری (43/7-78/1، 001/0>p، 95%=CI، 64/3=OR)، شاخص توده بدنی (18/1-04/1، 001/0>p، 95%=CI، 11/1=OR) و سن (16/1-09/1، 001/0>p، 95%=CI، 13/1=OR) مشاهده شد. در زنان با سابقه دیابت بارداری، خطر ابتلاء به سرطان پستان 64/3 برابر بیشتر از سایر زنان بود (05/0>p).
<strong>نتیجهگیری</strong>: دیابت بارداری میتواند یک عامل خطر جهت ابتلاء به سرطان پستان محسوب گردد. پیشنهاد میشود از دیابت بارداری بهعنوان یک نشانگر زودرس برای شناسایی سرطان پستان استفاده شود.
دیابت بارداری,سرطان پستان,مطالعه مورد شاهدی
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20323.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20323_30bf0eb3e49f401230bd955d66ca9258.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
ارتباط دریافت های غذایی و شاخص های تنسنجی با ابتلاء به اندومترویز: مطالعه مورد- شاهدی
79
89
FA
سکینه
قاسمی صداقت
0000-0003-4716-5366
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم تغذیه، گروه تغذیه سلولی مولکولی، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
sedaghat.sakine@yahoo.com
دکتر غزاله
اسلامیان
0000-0002-8960-5123
استادیار گروه تغذیه سلولی مولکولی، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
دکتر سیده ندا
کاظمی
3. استادیار گروه زنان و مامایی، مرکز تحقیقات پیشگیری از بیماریهای زنان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
دکتر بهرام
رشیدخانی
دانشیار گروه تغذیه جامعه، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
دکتر ربابه
طاهری پناه
دانشیار گروه زنان و مامایی، مرکز تحقیقات سلامت مردان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
الهه
نعمتی فرد
کارشناس ارشد علوم تغذیه، مرکز بهداشت غرب تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
elahenematiifard@yahoo.com
10.22038/ijogi.2022.20325
<strong>مقدمه:</strong> اندومتریوز، یک بیماری چندعلتی است. مطالعات محدودی در مورد رابطه عوامل تغذیهای با اندومتریوز انجام شده است، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط دریافتهای غذایی و شاخصهای تنسنجی با ابتلاء به اندومتریوز انجام شد.<br /><strong>روش</strong><strong></strong><strong>کار: </strong>این مطالعه مورد- شاهدی در سال 1400-1399 بر روی 317 نفر از زنان 49-18 ساله شهر تهران انجام شد. تشخیص ابتلاء به اندومتریوز با روش لاپاراسکوپی انجام و بر این اساس افراد به دو گروه مورد (107=n) و شاهد (210=n) تقسیم شدند. با پرسشنامه بسامد خوراک نیمهکمی روا و پایا، شامل 168 ماده غذایی، دریافت غذایی افراد تعیین و با نرمافزار تغذیهای N4 آنالیز شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه 22) و آزمون رگرسیون لوجستیک انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد.<br /><strong>یافته</strong><strong></strong><strong>ها: </strong>احتمال اندومتریوز برای افراد در بالاترین سهک شاخص توده بدنی بهطور معنیداری کمتر از افراد در سهک اول بود (001/0>p، 92/0-20/0:CI، 5/0=OR). در مدل تعدیل شده، احتمال اندومتریوز برای افراد در بالاترین سهک دریافت سبزیها، میوهها، ماهی، حبوبات، مغزدانههای روغنی و روغنهای مایع بهطور معنیداری کمتر از گروه دریافتکننده در سهک اول بود (05 / 0>p). در مقابل احتمال اندومتریوز برای افراد در بالاترین سهک دریافت لبنیات، گوشت قرمز، گوشتهای فرآوری شده، امعاء و احشاء، و روغنها و چربیهای جامد بهطور معنیداری بیشتر از گروه دریافتکننده در سهک اول بود (05/0>p).<br /><strong>نتیجه</strong><strong></strong><strong>گیری:</strong> ارتباط معکوس و معنیداری بین دریافت سبزیها، میوهها، ماهی، حبوبات، مغزدانههای روغنی و روغنهای مایع با اندومترویز مشاهده شد. دریافت لبنیات، گوشت قرمز، گوشتهای فرآوری شده، امعاء و احشاء و روغنها و چربیهای جامد با اندومتریوز رابطه مستقیم و معنیداری داشت.
اندومتریوز,شاخص توده بدنی,گروههای غذایی,مواد مغذی,مطالعه مورد- شاهدی
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20325.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20325_981a81ce9b4eb5cd17d86038f15abb2a.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
مقایسه تأثیر مصرف خوراکی شربت زعفران- عسل با شربت خرما بر درد زایمان زنان نخستزا
67
78
FA
هانا
سهرابی
0000-0001-8286-8568
دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
honeyhana96@gmail.com
رویا
کریمه
کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
roya_karimeh@yahoo.com
گلبهار
قادرخانی
0000000205943994
کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
golbaharghaderkhani4234@gmail.com
دکتر روناک
شاهویی
0000-0002-5509-4257
دانشیار گروه مامایی، مرکز تحقیقات مراقبت بالینی، پژوهشکده توسعه سلامت، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
10.22038/ijogi.2022.20328
<strong>مقدمه: </strong>درد زایمان یکی از شدیدترین دردهایی است که یک زن در طی زایمان خود تجربه میکند.<strong> </strong>با توجه به اهمیت کاهش درد زایمان و انجام زایمان طبیعی، مطالعه حاضر با هدف مقایسه تأثیر مصرف خوراکی شربت زعفران عسل با شربت خرما بر درد زایمان زنان نخستزا انجام شد.<br /><strong>روشکار:</strong> این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفیشده در سال 1398 بر روی 180 نفر از زنان نخستزای مراجعهکننده به بخش زایمان بیمارستان بعثت شهر سنندج انجام شد. افراد بهصورت تصادفی به سه گروه شربت زعفران عسل، شربت خرما و گروه دارونما تقسیم شدند. معیارهای ورود به مطالعه شامل: زنان نخستزا، دیلاتاسیون 4 سانتیمتر سرویکس، سن 35-18 سال، بارداری تکقلو بود. ارائه مایعات فوق در بدو ورود به مطالعه (دیلاتاسیون 4 سانتیمتر) و سپس هر 60-30 دقیقه یکبار تا پایان فاز فعال مرحله اول زایمان بر اساس تمایل بیمار تمدید شد. بهمنظور بررسی شدت درد زایمان از خطکش سنجش درد استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS (نسخه 24) و آزمونهای آنالیز واریانس، کای اسکوئر و اندازههای تکراری انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنیدار در نظر گرفته شد.<br /><strong>یافتهها:</strong> سه گروه قبل از انجام مداخله از نظر میانگین شدت درد در ابتدای فاز فعال، اختلاف آماری معنیداری نداشتند (690/0=p)، ولی بعد از مداخله، در پایان فاز فعال (001/0p<)، مرحله دوم (001/0p<) و سوم زایمان (001/0p<) میان سه گروه اختلاف آماری معنیداری وجود داشت. همچنین شدت درد در مرحله دوم زایمان در گروه شربت خرما در مقایسه با گروه شربت زعفران عسل کمتر بود (015/0=p)، ولی در پایان فاز فعال (928/0=p) و مرحله سه زایمان (652/0=p) بین دو گروه مداخله اختلاف آماری معنیداری وجود نداشت.<br /><strong>نتیجهگیری:</strong> مصرف شربت زعفران عسل و شربت خرما هر دو در کاهش درد زایمان مؤثر است، ولی شربت خرما در مرحله دوم زایمان مؤثرتر از شربت زعفران عسل میباشد و از آن میتوان بهجای مداخلات دارویی جهت کاهش درد زایمان بهره برد.
خرما,درد زایمان,زعفران,عسل
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20328.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20328_b4127a4ff9ad328f6991bcceb2b5a8eb.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
بررسی همراهی بیماریهای پریودنتال با وزن کم هنگام تولد، زایمان زودرس و پرهاکلامپسی: مروری نقلی بر مطالعات توصیفی
90
100
FA
دکتر امیرحسین
فتحی
0000-0003-2415-578X
استادیار گروه پروتزهای دندانی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
دکتر سید ساسان
آریانژاد
دستیار تخصصی، گروه رادیولوژی دهان فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.
دکتر احسان
مستاجران
دستیار تخصصی جراحی دهان و فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز، ایران.
دکتر اولدوز
زمانی اهری
استادیار گروه بیماریهای دهان و دندان، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران.
دکتر سید محدثه
اسدینژاد
0000-0003-4249-3184
استادیار گروه پریودانتیکس، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
10.22038/ijogi.2022.20329
<strong>مقدمه:</strong> مطالعات بسیار محدودی در زمینه ارتباط بیماریهای پریودنتال و تأثیر آن بر نتایج بارداری انجام شدهاند؛ لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی همراهی بیماریهای پریودنتال با وزن کم هنگام تولد، زایمان زودرس، زایمان زودرس به همراه وزن کم هنگام تولد و پرهاکلامپسی انجام شد.
<strong>روشکار</strong>: این مطالعه مروری با جستجوی مقالات چاپ شده در بازه زمانی 2020-2000 با جستجوی کلیدواژههای بارداری، نتیجه، نامطلوب، وزن کم، تولد، سقط جنین، زایمان زودرس، پرهاکلامپسی و پریودنتال در پایگاههای دادههای Pubmed، Scopus، Science Direct، Cochrane، Google Scholar و Embase به زبان انگلیسی (عدم وجود مقاله فارسی) انجام شد.
<strong>یافتهها:</strong> تعداد 47 مقاله وارد مرحله نهایی شدند و مشخص شد که بیماریهای پریودنتال با وزن کم هنگام تولد، زایمان زودرس، زایمان زودرس به همراه وزن کم هنگام تولد و پرهاکلامپسی ارتباط دارند و میتوانند خطر این عوارض را افزایش دهند.
<strong>نتیجهگیری:</strong> ابتلاء به بیماریهای پریودنتال میتواند خطر وزن کم هنگام تولد، زایمان زودرس، زایمان زودرس به همراه وزن کم هنگام تولد و پرهاکلامپسی را افزایش دهد.
بارداری,پریودنتال,عوارض
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20329.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20329_e2de1ce978a7726d0636b28f3aa3c0f8.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
ارزیابی نقادانه کارآزماییهای بالینی منتشر شده در زمینه "تأثیر فرآوردههای گیاهی بر استریای بارداری"
101
112
FA
سمیه
علیرضایی
0000-0002-7805-1700
دکتری تخصصی بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
somayea67@gmail.com
دکتر رباب
لطیف نژاد رودسری
0000-0002-1438-8822
استاد گروه مامایی، مرکز تحقیقات مراقبتهای پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
استاد گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
10.22038/ijogi.2022.20330
<strong>مقدمه:</strong> تلفیق نتایج کارآزماییها با عملکرد بالینی چالش محسوب میشود. نقد این مطالعات به تصمیمگیری کمک میکند. به این منظور مطالعه حاضر با هدف ارزیابی نقادانه کارآزماییهای بالینی منتشر شده در زمینه "تأثیر فرآوردههای گیاهی بر استریای بارداری" انجام شد.
<strong>روشکار: </strong>در این مرور نقادانه متون، مقالات کارآزمایی بالینی منتشر شده در بازه سالهای 2017-1972 در رابطه با تأثیر استفاده از فرآوردههای گیاهی بر کاهش استریای بارداری در پایگاههای اطلاعاتیWeb of Science ، PubMed، Embase،Scopus ، Google Scholar، SID، Magiran و با استفاده از کلمات کلیدی (Striae gravidarum OR Striae OR Stretch Marks)، (Prevention OR Treatment OR Control)، (Cream OR Gel OR Oil) (استریا یا استریای بارداری یا خطوط حاملگی)، (پیشگیری یا درمان یا کنترل) و (کرم یا ژل یا روغن) بررسی شدند. در ارزیابی مقالات از آخرین ویرایش چکلیست کانسورت (2018) استفاده شد. محدوده امتیازدهی مقالات 45-0 بود. مقالات بر اساس امتیاز کسب شده به سه دسته ضعیف، متوسط و خوب طبقهبندی شدند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روشهای آمار توصیفی و نرمافزار آماری SPSS (نسخه 22) انجام شد.<strong> </strong>
<strong>یافتهها: </strong>از 14 مقاله مورد بررسی، میزان انطباق کلی کیفیت مقالات مورد بررسی با معیار کانسورت (2018)، 46% برآورد شد. در مجموع بیشترین نقص در قسمت مشارکت ذینفعان و بعد از آن روشکار بود. میانگین کلی نمرات مقالات 18/7±86/20 از حداقل و حداکثر 33-9 بود.<strong> </strong>
<strong>نتیجهگیری:</strong> کیفیت گزارش کارآزماییهای بالینی بررسی شده در زمینه تأثیر استفاده از فرآوردههای گیاهی بر کاهش استریای بارداری در حد مناسب و مطلوبی نمیباشد. از آنجاییکه بیشترین نقص در قسمت روشکار بود، توصیه میشود با استفاده از متخصصین آمار و متدولوژی و ابزارهای استاندارد مانند کانسورت، جهت خودارزیابی مقالات، این مشکلات رفع شود.
ارزیابی نقادانه,استریای بارداری,کارآزمایی بالینی تصادفی
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20330.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20330_cbf2f6ad87d86202d52b3cec288b6e48.pdf
Mashhad University of Medical Sciences
مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
1680-2993
2008-2363
25
2
2022
04
21
عفونت لیستریوز در زنان باردار و اثرات آن در بارداری و نوزادان :مروری بر مطالعات انجام شده
113
125
FA
اشرف
صابر
0000-0003-1887-9140
مربی گروه پرستاری، دانشکده علوم پزشکی اسفراین، اسفراین، ایران.
asaber1369@yahoo.com
علی
عابدی
مربی گروه پرستاری، دانشکده علوم پزشکی اسفراین، اسفراین، ایران.
دکتر باقر
مرادی
0000-0002-3875-2510
استادیار گروه علوم پایه، دانشکده علوم پزشکی اسفراین، اسفراین، ایران.
10.22038/ijogi.2022.20332
<strong>مقدمه:</strong> لیستریوز، بیماری است که در زنان باردار ممکن است علائم غیراختصاصی ایجاد نماید و اگر عفونت بهموقع تشخیص داده نشود، جنین و نوزادان میتوانند در معرض خطر قرار بگیرند. مطالعه حاضر با هدف شناخت دقیق لیستریوز از جمله یافتههای بالینی، تشخیص آزمایشگاهی، نوع درمان در مادران باردار و نوزادان انجام شد تا به افزایش آگاهی در سیستمهای مراقبت بهداشتی و درمانی و کاهش میزان سقط و مردهزایی در جامعه کمک نماید.
<strong>روشکار:</strong> در این مطالعه جهت یافتن مقالات مشابه، پایگاههای اطلاعاتی علمی مانند PubMed، Scopus، Google Scholar و ISI با استفاده از کلمات کلیدی Health Care System، Newborn،Pregnant Women و Listeriosis جستجو شدند. مقالات انگلیسی و فارسی با موضوع عفونت لیستریوز در زنان باردار و نوزادان تا سال 2021 جستجو شدند. سپس بر اساس معیارهای ورود و خروج مطالعه، مقالات انتخاب شدند.
<strong>یافتهها:</strong> بر اساس مطالعات انجام شده، اثرات لیستریوز بر زنان باردار شامل: تب، علائم شبه آنفلوانزا، اختلالات گوارشی، ادراری تناسلی و اثرات لیستریوز بر روی جنین بهترتیب بهصورت سقط، مردهزایی و تولد نوزادان نارس، عفونت تنفسی و مننژیت بود.
<strong>نتیجهگیری:</strong><strong> </strong>با توجه به نتایج این تحقیق، لیستریوز عوارض شدیدی بر روی جنین و نوزادان دارد، لذا آگاهی در مورد علائم و عوارض آن در بارداری حائز اهمیت بوده و میتواند قدم مهمی در راستای افزایش سطح بهداشت باروری و پیشگیری از سقط، مردهزایی و بیماری نوزادان در جامعه محسوب شود.
بارداری,زنان,سیستمهای مراقبت بهداشتی,لیستریوز,نوزاد
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20332.html
https://ijogi.mums.ac.ir/article_20332_17eba02365afc748fc94a548f7c8cf95.pdf