تأثیر ماساژ دست و پا بر میزان علائم حیاتی زنان بعد از عمل سزارین

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مامایی، مرکز تحقیقات مراقبت مبتنی بر شواهد، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ایران.

2 دانشجوی دکترای تخصصی بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

3 استادیار گروه طب سوزنی و ماساژ، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

4 کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

مقدمه: ارزیابی علائم حیاتی در تعیین وضعیت سلامت بیماران بعد از عمل جراحی ضروری است. تغییر و دگرگونی در علائم حیاتی بیمار می‌تواند نشانه پاسخ بدن به استرس‌های فیزیکی و روانی یا تغییر در عملکرد فیزیولوژیک بدن باشد. ماساژ درمانی به بهبود سیستم عصبی و قلبی عروقی کمک کرده و باعث ایجاد احساس خوب بودن، راحتی و آرامش بیمار می شود. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر ماساژ بر علائم حیاتی بیماران تحت جراحی سزارین انجام شد.
روش‌کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی در سال 1392 بر روی 80 زن مراجعه کننده به بیمارستان ام‏البنین (س) شهر مشهد جهت انجام سزارین انجام گرفت. افراد به طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. مداخله مورد نظر که ماساژ دست و پا بود، توسط پژوهشگر به مدت 20 دقیقه بر روی دست و پاهای زنان بعد از عمل سزارین هر کدام به مدت 5 دقیقه در بخش جراحی زنان انجام گرفت. علائم حیاتی زنان با استفاده از فشارسنج جیوه‌ای و شمارش نبض و تنفس، پیش و بلافاصله، 60 و 90 دقیقه بعد از مداخله اندازه‌گیری شد. تجزیه و تحلیل داده‏ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون‏های کای اسکوئر، من ویتنی، تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون تی زوجی انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: ماساژ دست و پا باعث بهبود معنی‌دار علائم حیاتی شد؛ به طوری که میانگین تعداد تنفس (03/0=p)، نبض (003/0=p) و فشارخون (02/0=p)، قبل و بعد از ماساژ (بلافاصله، 60 و 90 دقیقه ) اختلاف آماری معنی‌داری را نشان داد.
نتیجه‌گیری: ماساژ دست و پا باعث بهبود علائم حیاتی زنان بعد از عمل سزارین می‌شود که می‌تواند حاکی از ایجاد آرامش و کاهش استرس در آنان باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Hand and Foot Massage on Vital Signs of women after caesarean section

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Kordi 1
  • Morvarid Irani 2
  • Hamid Reza Bahrami 3
  • Fatemeh Ghaffari Sardasht 4
1 Assistant professor, Department of Midwifery, Evidence-based Care Research Center, School of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
2 PhD student of Reproductive Health, School of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
3 Assistant Professor, Department of Acupuncture and Massage, School of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
4 M.Sc. of Midwifery, School of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Assessment of vital signs is essential in determining the patient's health status. Change in vital signs can be the symptoms of the body's response to physical and psychological stress or changes in physiological functioning of the body. The massage-therapy helps to the improvement of nervous and car­diovascular system and cause a feeling of well­being, relaxation and comfort in the patient. Therefore, this study was performed with aim to determine the effect of massage on vital signs of women after cesarean section.
Methods: This clinical trial was performed on 80 women referred to Mashhad Omolbanin hospital in 2013. The participants were randomly divided into two intervention and control groups. The intervention was hand and foot massage which was conducted by researcher for 20 minutes on the hands and feet of women after cesarean section each for 5 minutes in the women's surgical ward. Then their vital signs were measured using a mercury sphygmomanometer and counting pulse and respiration were measured before and immediately, 60 and 90 minutes after the intervention. Data were analyzed using SPSS software (version 16) and Mann-Whitney, Chi-square, analysis of variance with repeated measures, and Paired t-test. PResults: Hand and foot massage caused significant decrease in vital signs, so that mean number of breathing (P=0.03), pulse (P =0.003) and blood pressure (P =0.02) showed significant difference before and after massage (immediately, 60 and 90 minutes).
Conclusion: Hand and foot massage improves the womenʹ vital signs after caesarean section that can indicate relaxation and reducing stress on them. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Caesarean section
  • Massage
  • Vital signs
  1. Office of family and population health, organization of mothers and neonates health. Iran Health and Medical Education Ministry. Available at: URL: http://www.fhp.hbi.ir/FHPPages/MothersOffice/MothersOfficeHealthIndPage.htm; 2015.
  2. Lumbiganon P, Laopaiboon M, Gulmezoglu AM, Souza JP, Taneepanichskul S, Ruyan P, et al. Method of delivery and pregnancy outcomes in Asia: the WHO global survey on maternal and perinatal health 2007-08. Lancet 2010; 375(9713):490-9.
  3. Wagan F, Memon GN. Changing trends of indication and rate of caesarean section. Med Channel 2011; 17(2):63-7.
  4. Boskabadi H, Zakerihamidi M, Bagheri F. Outcomes of vaginal delivery and caesarean in Mashhad Ghaem University Hospital. Tehran Univ Med J 2014; 71(12):807-15.
  5. Heiser RM, Chiles K, Fudge M, Gray SE. The use of music during the immediate postoperative recovery period. AORN J 1997; 65(4):777-8.
  6. Irani M, Kordi M, Tara F, Bahrami HR, Shariatinejad NK. The effect of hand and foot massage on post-caesarean pain and anxiety. J Midwifery Reprod Health 2015; 3(4):465-71. (Persian).
  7. Barker R, Kober A, Hoerauf K, Latzke D, Adel S, Kain ZN, et al. Out-of-hospital auricular acupressure in elder patients with hip fracture: a randomized double-blinded trial. Acad Emerg Med 2006; 13(1):19-23.
  8. Woods SL, Froelicher ES, Motzer SA. Cardiac nursing. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2010.
  9. Akinpelu A, Olowe O. Correlative study of 3 pain rating scales among obstetric patients. Afr J Med Med Sci 2002; 13(2):123-6.
  10. Brunner LS. Brunner and Suddarth’s textbook of medical-surgical nursing. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2000.
  11. Bolland R, Brennan E, Chippendale M. RCN Standards for assessing, measuring and monitoring vital signs in infants, children, and young people. London: Royal College of Nursing; 2007.
  12. Fakhr-Movahedi A, Nobahar M, Bolhasani M. The effect of touch on the vital signs of agitated patients undergoing mechanical ventilation: an interventional study. J Urmia Nurs Midwifery Facul 2014; 12(10):899-907. (Persian).
  13. Smith CA, Collins CT, Cyna AM, Crowther CA. Complementary and alternative therapies for pain management in labour. CochraneDatabase Syst Rev 2006; 4:CD003521.
  14. Hajihosseini F, Avazeh A, Elahi N, Shariati A, Sori H. The effect of massage on comatos patients' vital signs, hospitalized in intensive care units. Arak Med Univ J 2006; 9(3):26-35. (Persian).
  15. Cambron JA, Dexheimer J, Coe P. Changes in blood pressure after various forms of therapeutic massage: a preliminary study. J Altern Complement Med 2006; 12(1):65-70.
  16. Wang HL, Keck JF. Foot and hand massage as an intervention for postoperative pain. J Pain Manag Nurs 2004; 5(2):59-65.
  17. Holland B, Pokorny ME. Slow stroke back massage: its effect on patients in a rehabilitation setting. Rehabil Nurs 2001; 26(5):182-6.
  18. Shafiei Z, Babaee S, Sadeghi MM, Yazdannik AR, Nazari A. Effectiveness of light pressure stroking massage on the vital signs of patients after coronary artery bypass graft surgery hospitalized in Isfahan chamran hospital between 2010-2011. Sci J Hamadan Nurs Midwifery Facul 2013; 21(3):14-23. (Persian).
  19. Puthusseril V. "Special foot massage" as a complimentary therapy in palliative care. Indian J Palliat Care 2006; 12(2):71-6.
  20. Khoshtarash M, Ghanbari A, Yegane MR, Kazemnejhad E, Rezasoltani P. Effects of foot reflexology on pain and physiological parameters after caesarean section. Koomesh 2012; 14(1):109-16. (Persian).
  21. Jones J, Thomson P, Irvine K, Leslie S. Is there a specific hemodynamic effect in reflexology? A systematic review of randomized controlled trials. J Altern Complement Med 2013; 19(4):319-28.
  22. Rabiee L, Seyfi S, Shahrbanoo Latifi O. The effect of foot and hand massage on post-caesarean section pain. J Anesthesiol Pain 2012; 2(7):102-8. (Persian).
  23. Shaban M, Haj Amiry P, Mehran A, Kahrary S. Evaluation of immediate effect of foot massage on patient’s vital signs in a general intensive care unit. Hayat 2004; 10(1):71-9. (Persian).