بررسی شیوع آنمی فقر آهن و عوارض آن در بارداری در بانوان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی درمانی سمنان

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زنان و مامایی، مرکز تحقیقات خونریزی‌های غیرطبیعی رحم، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی سمنان، سمنان، ایران.

2 استاد گروه آمار زیستی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت و گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی سمنان، سمنان، ایران.

3 متخصص زنان و زایمان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

مقدمه: آنمی فقرآهن در بارداری، اثرات نامطلوبی بر زنان باردار، جنین و نوزاد دارد. با توجه به شیوع بالای آن، مطالعه حاضر با هدف بررسی فراوانی آنمی فقر آهن در زنان باردار در ابتدا و انتهای بارداری و تأثیر آن بر مادر، جنین و نوزاد انجام شد.
روش کار: این مطالعه مقطعی طی سال های 89-1386 بر روی 546 زن بارداری که جهت مراقبت‌ های دوران بارداری به تمام درمانگاه ها و مطب‌ های متخصصین زنان در سطح شهر سمنان مراجعه کرده بودند، انجام شد. آزمایشات CBC و فریتین سرم برای تمام بیماران انجام شد. هموگلوبین کمتر از 11 گرم در دسی لیتر همراه با کاهش خفیف تا شدید ذخایر آهن به عنوان آنمی فقر آهن تعریف شد. نتایج آزمایشات و مشخصات فردی در پرسشنامه ثبت و از آزمون‌ های دقیق فیشر، کای اسکوئر و t در سطح معنی داری 5% برای تحلیل داده ها استفاده شد.
یافته ها: در ابتدای بارداری در 169 زن باردار (31%) و در هفته 36 بارداری در 86 زن باردار (2/27%) آنمی فقر آهن مشاهده شد. در ابتدای بارداری، ارتباط آنمی فقر آهن با پاریتی مادر (001/0>p)، عفونت دوران بارداری (009/0=p) و وقوع IUFD (002/0=p) از نظر آماری معنادار بود اما در هفته 36 بارداری، با هیچ یک از متغیرهای بررسی شده ارتباط معنی داری نداشت (05/0
نتیجه گیری: آنمی فقر آهن در سمنان شیوع بالایی داشته و عوارض واضحی بر پیامدهای بارداری دارد لذا بهتر است تا با تدوین پروتکل های تشخیصی و درمانی به صورت منطقه ای و متناسب با شیوع آنمی فقر آهن در جهت ارتقاء سطح سلامت و بهداشت مادران و نوزادان گام برداشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Prevalence of iron deficiency anemia and its complications in pregnant women referred to medical-health centers in Semnan

نویسندگان [English]

  • Nahid Rahbar 1
  • Raheb Ghorbani 2
  • Fariba Rezaei Ahvanoei 3
1 Assistant Professor, Department of Obstetrics and Gynecology, Abnormal Uterine Bleeding Research Center, School of Medicine, Semnan University of Medical Sciences, Semnan, Iran
2 Professor, Department of Biostatistics, Research Center of Social Determinants of Health, School of Medicine, Semnan University of Medical Sciences, Semnan, Iran.
3 Gynecologist, School of Medicine, Semnan University of Medical Sciences, Semnan, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Iron deficiency anemia in pregnancy has adverse effects on pregnant women, fetus and neonate. With regard to the high prevalence of iron deficiency anemia, this study was performed with the aim to evaluate the frequency of iron deficiency anemia in pregnant women at the beginning and end of pregnancy and also its effect on the mother, fetus and infant.
Methods: This cross-sectional study was performed on 546 pregnant women who referred to all clinics and clinics of gynecologists in Semnan from 2007 to 2010. CBC and serum ferritin were performed for all the patients. Hemoglobin level less than 11gr/dL accompanied by mild to severe reduced iron stores was defined as iron deficiency anemia. Test results and demographic data were recorded in the questionnaire and the Fisher exact test, chi-square and t-test at 5% significance level were used for data analysis.
Results: iron deficiency anemia was observed at the beginning of pregnancy in 169 women (31%) and at 36th week of pregnancy in 86 (27.2%). statistically significant relation was found between iron deficiency anemia At the beginning of pregnancy with maternal parity (P<0.001), infection during pregnancy (P=0.009), and IUFD (P=0.002), but at 36th week of pregnancy, none of the variables had significant relation (P>0.05). Weight of preterm (P=0.008) and term neonates (P=0.001) was lower in iron deficiency anemic patients at the beginning of pregnancy.
Conclusions: Iron deficiency anemia has high prevalence in Semnan and has noticeable adverse effects on pregnancy outcomes, so it is suggested to introduce diagnostic and therapeutic protocols based on regional policies in accordance with the prevalence of iron deficiency anemia in order to take necessary steps towards improvement of maternal and neonatal health.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anemia
  • Iron deficiency
  • Pregnancy complications
  1. WHO/UNICEF/UNU. Iron deficiency anemia: Assessment, Prevention, and Control. Geneva, World Health Organization, 2001, (WHO/NHD/01.3), Available from: http://www.who.int/nut/ documents/ida_assessment_prevention_control.pdf.
  2. Kabiri AA, Sheioleslam H. Prevalence of iron deficiency anemia in women who referred to Qazvin public heaith center. J Qazvin Univ Med Sci 1999; 3(1): 62-66.
  3. Steketee RW, Nahlen BL, Parise ME, Menendez C. The burden of malaria in pregnancy in malaria-endemic areas. Am J Trop Med Hyg. 2001;64(1-2 Suppl):28-35.
  4. Rahhar N, Ghorhani R, Khansoltani S, Rashmekarim M. Prevalence of anemia and some of the related individual factors in the third trimest e r of the pregnancy in women referred to Semnan university of medical sciences clin ics (1999 ). Koomesh 2000; 1 (4) :31-37.
  5. Sheikholeslam R,Abdollahi Z., Jamsrudbeigi E., Salehian P., Malek Afzali H. A Study Of The Prevalence Of Anemia, Iron Deficiency, And Iron Deficiency Anemia Among Of Child Bearing Age women (15-49) In Iran's Urban And Rural Areas. Teb Va Tazkieh 2003;(47);37-44.
  6. Cunningham FG, Leveno KJ, Bloom SL, Spong CY, Dashe JS, Hoffman BL, et al. Williams Obstetrics. 24th ed.:McGraw-Hill ; 2014. P. 55-6.
  7. Lindsay HA. Anemia and iron deficiency: effects on pregnancy outcome. Am J Clin Nutr 2000;71(suppl):1280S–4S.
  8. Brabin BJ, Hakimi M, Pelletier D.An analysis of anemia and pregnancy-related maternal mortality. J Nutr 2001; 131(2S-2): 604S-19S.
  9.  Kalaivani K. Prevalence & consequences of anaemia in pregnancy. Indian J Med Res 2009;130(5):627-33.
  10. Leush SS, Futornyĭ SM. Humoral immunity in women with a normally proceeding pregnancy and in pregnancy complicated by iron-deficiency anemia. Lik Sparva. 1997;4 :107–110.
  11. Bondevik GT, Lie RT, Ulstein M, Kvale G. Maternal hematological status and risk of low birth weight and preterm delivery in Nepal. Acta Obstet Gynecol Scand 2001 ; 80(5):402-8.
  12. Meda N, Mandelbrot L, Cartoux M, Dao B, Ouangré A, Dabis F. Anaemia during pregnancy in Burkina Faso, West Africa, 1995-96: prevalence and associated factors. , DITRAME Study Group. Bull World Health Organ 1999 ; 77(11) : 916-22.
  13. Esmat B, Mohammad R, Behnam S, Shahrzad M, Soodabeh T, Minoo A, Saman S, Ali-Akbar H. Prevalence of Iron Deficiency Anemia among Iranian Pregnant Women; a Systematic Review and Meta-analysis. J Reprod Infertil. 2010 ;11(1):17-24.
  14. Sifakis S, Pharmakides G. Anemia in pregnancy. Ann N Y Acad Sci 2000; 900: 125-36.
  15. Xiong X, Buekens P, Alexander S, Demianczuk N, Wollast E. Anemia during pregnancy and birth outcome: a meta-analysis. Am J Perinatol. 2000;17(3):137-46.
  16. Scholl TO, Reilly T. Anaemia, iron and pregnancy outcome. J Nutr 2000; 130(2S Suppl):443S–7S.
  17. Allen LH. Anemia and iron deficiency: effects on pregnancy outcome. Am J Clin Nutr. 2000 ;71(5 Suppl):1280S-4S.
  18. Scholl TO, Hediger ML, Fischer RL, Shearer JW. Anemia vs iron deficiency: increased risk of preterm delivery in a prospective study. Am J Clin Nutr. 1992 ; 55(5):985-8.
  19. 2.         Burrow GN, Duffy TP and Copel JA.   Medical Complications During Pregnancy. 6th ed.:Elsevier;2004.P. 69-86.