تأثیر برنامه ورزشی هوازی بر کیفیت زندگی زنان پری منوپوز و منوپوز: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.

2 استادیار گروه مامایی، مرکز تحقیقات علوم اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.

3 دانشیار گروه آمار و اپیدمیولوژی، مرکز تحقیقات بهره برداری از دانش سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

4 دانشجوی کارشناسی ارشد مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

مقدمه: یائسگی یک رویداد فیزیولوژیک است که منجر به پیامدهای جسمانی، روانی و اجتماعی در زندگی زنان شده و در نتیجه کیفیت زندگی آنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر ورزش هوازی بر کیفیت زندگی زنان پری ‌منوپوز و منوپوز انجام شد.
روش‌ کار: این مطالعه کارآزمایی در سال 1392 بر روی 54 زن متأهل سالم منوپوز و پری‌منوپوز 60-45 ساله شهرستان کلیبر انجام شد. افراد به طور تصادفی در دو گروه مداخله (انجام ورزشی هوازی به صورت پیاده‌روی با شدت متوسط، 3 روز در هفته به‌ مدت 12 هفته) و کنترل (بدون مداخله) قرار گرفتند. پرسشنامه کیفیت زندگی زنان یائسه توسط هر دو گروه قبل از مداخله، 8 و 12 هفته بعد از مداخله تکمیل شد. دو گروه از نظر نمرات بعد از مداخله با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس با کنترل نمرات پایه مورد مقایسه قرار گرفتند. نمرات پایین تر نشان دهنده کیفیت بهتر زندگی و شدت کمتر نشانه‌ های یائسگی است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری  SPSS(نسخه 18) و آزمون های کولموگروف - اسمیرنوف، کای دو، کای دو روند، تی مستقل، آزمون تحلیل کواریانس و اندازه‌ های تکراری انجام شد. 05/0>p معنادار در نظر گرفته شد.
یافته ها: با کنترل نمره کیفیت زندگی قبل از مداخله، میانگین نمره کلی کیفیت زندگی در پایان هفته 8 9/1- تا 7/13- (فاصله اطمینان 95%، تفاوت میانگین تعدیل یافته: 8/7-) و هفته 12 پس از مداخله (9/7- تا 8/17-، 9/12-) در گروه مداخله به طور معناداری کمتر از گروه کنترل بود. همچنین نمره زیر‌ دامنه ‌های جسمانی و روانی- اجتماعی در هفته 8 و 12 و زیر ‌دامنه وازوموتور در هفته 12 در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل کاهش معنی‌داری داشت (05/0>p). بین دو گروه از نظر نمره بُعد علائم جنسی تفاوت معنی‌داری وجود نداشت (46/0=p).
نتیجه ‌گیری: انجام ورزش هوازی با شدت متوسط در بهبود کیفیت زندگی زنان منوپوز و پری ‌منوپوز مؤثر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Aerobic Exercise on Quality of Life in Premenopausal and Postmenopausal Women: A Randomized Controlled Trial

نویسندگان [English]

  • Mojgan Mirghafourvand 1
  • Sakineh Mohammad Alizadeh Charandabi 2
  • Saharnaz Nedjat 3
  • Mehrnaz Asghari 4
1 Assistant Professor, Department of Midwifery, Faculty of Nursing and Midwifery, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Midwifery, Research Center of Social Determinants of Health, Faculty of Nursing and Midwifery, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.
3 Associate, Department of Epidemiology and Biostatistics, Knowledge Utilization Research Center, School of Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
4 M.Sc. Student of midwifery, Student Research Committee, Faculty of Nursing and Midwifery, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Menopause is a physiological event which can have physical, mental, and social consequences for women and affect their quality of life. This study aimed to assess the efficacy of aerobic exercise in women’s quality of life during premenopausal and postmenopausal periods.
Methods: This randomized controlled trial was conducted on 54 healthy, married, premenopausal and postmenopausal women, aged 45-60 years, in Kaleibar city in 2013. The participants were randomly allocated into two groups of 27 subjects. The intervention group followed an exercise program including walking three times per week for 12 weeks. The control group received no interventions. Quality of life was assessed by the menopause quality of life questionnaire (MENQOL), recorded at baseline and 8 and 12 weeks after the intervention. Lower scores indicate better quality of life and less severe symptoms of menopause. For data analysis, Kolmogorov-Smirnov test, Chi-square, and repeated measures ANOVA were performed, using SPSS version 18. P-value less than 0.05 was considered statistically significant.
Results: By controlling MENQOL score before the intervention, the mean total score of MENQOL in the intervention group was significantly lower than that of the control group after 8 [adjusted mean difference: −7.8 (95% confidence interval: −13.7 to −1.9)] and 12 weeks [−12.9 (−17.8 to −7.9)]. Scores of psychosocial and physical domains were significantly lower in the intervention group, compared to the control group 8 and 12 weeks after the intervention; a similar finding was obtained regarding the vasomotor domain 12 weeks after the intervention (P<0.05). However, there was no significant difference in sexual domain between the two groups (P=0.46).
Conclusions: As the results indicated, moderate-intensity aerobic exercise improves quality of life in premenopausal and postmenopausal women.

کلیدواژه‌ها [English]

  • aerobic exercise
  • Menopause
  • Quality of life
  1. Perez JA, Garcia FC, Palacios S, Perez M. Epidemiology of risk factors and symptoms associated with menopause in Spanish women. Maturitas 2009 Jan 20;62(1):30-6.
  2. Greer W, Sandridge AL, Chehabeddine RS. The frequency distribution of age at natural menopause among Saudi Arabian women. Maturitas 2003 Dec 10;46(4):263-72.
  3. Meschia M, Pansini F, Modena AB, de Aloysio D, Gambacciani M, Parazzini F, et al. Determinants of age at menopause in Italy: results from a large cross-sectionalstudy. ICARUS Study Groip. Italian Climacteric Research Group Study. Maturitas 2000 Feb 15;34(2):119-25.
  4. Rajaeefard A, Mohammad Beigi A, Mohammad Salehi N. [Estimation of natural age of menopause in Iranian woman: a meya- analysis study] [Article in Persian]. Koomesh 2011;13(1):1-7.
  5. Speroff L, Fritz MA. Clinical gynecologic endocrinology and infertility. 7th ed. Philadelphia:Lippincott Williams and Wilkins;2005.
  6. Bernis C, Reher DS. Environmental contexts of menopause in Spain: comparative results from recent research. Menopause 2007 JulAug;14(4):777-87.
  7. Hurd WW, Ames LS, Randolf JF In: Berek JS. Berek & Novak`s gynecology. 14th ed.. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2007.
  8. Golyan Tehrani S, Ghobadzadeh M, Arastou M. [Promoting health status of menopausal women by educating self care] [Article in Persian]. Hayat 2007;13(3):67-75.
  9. Testa MA, Simonson DC. Assesment of qualityof-life outcomes. N Eng J Med 1996;334(13):835-40.
  10. Fallahzade H, Dehghani Tafti A, Hoseini F, Hoseini H. [Factors affecting quality of life after menopause in women] [Article in Persian]. J Shahid Sadoughi Univ Med Sci 2011;18(6):552- 8.
  11. Abedzadeh KM, Kalarhoudi M, Taebi M, Sadat Z, Saberi F. Assesment of quality of life in menopausal periods: a population study in Kashan, Iran. Iran Red Crescent Med J 2011 Nov;13(11): 811-7.
  12. Ayati S, Kadkhodaeian S, Vahidroudsari F, Shakeri MT. [Evaluation of background and environmental factors on menopausal related symptom] [Article in Persian]. J Babol Univ Med Sci 2008;10(1(42)):40-5.
  13. Mansikkamaki K, Raitanen J, Nygard CH, Heinonen R, Mikkolac T, Eija T, et al. Sleep quality and aerobic training among menopausal women--a randomized controlled trial. Maturitas 2012 Aug;72(2012):339-45.
  14. Ueda M. A 12-week structured education and exercise program improved climacteric symptoms in middle-aged women. J Physiol Anthropol Appl Human Sci 2004 Sep;23(5):143- 8.
  15. Shabani Bahar G, Pooraghaei N. The effect of selected training program on the non-athlete menopause women's quality of life. World J Sport Sci 2009;2(1):21-6.
  16. Elavsky S, McAuley E. Physical activity and mental health outcomes during menopause: a randomized controlled trial. Ann Behavi Med 2007 Apr;33(2);132-42.
  17. Agıl A, Abıke F, Daskapan A, Alaca R, Tuzun H. Short-term exercise approaches on menopausal symptoms, psychological health, and quality of life in postmenopausal women. Obstet Gynecol Int 2010;2010. pii: 274261. doi: 10.1155/2010/274261.
  18. Elvasky S. Physical activity, menopause, and quality of life: the role of affect and self-worth across time. Menopause 2009 MarApr;16(2):265-71.
  19. Vallance JK, Murray TC, Johnson ST, Elavsky S. Quality of life and psychosocial health in postmenopausal women achieving public health guidelines for physical activity. Menopause 2010 Jan-Feb;17(1):64–71.
  20. Bortz WM, Angwin P, Mefford IN, Boarder MR, Noyce N, Barchas JD. Catecholamines, dopamine and endorphin levels during extreme exercise. N Eng J Med 1981 Aug 20;305(8):466-7.
  21. Firozeh Z, Bijeh N, Ebrahimi Atri A, Ramazani S. [Effect of 8-week walking program on serum lipoprotein (a) concentration in non-athlete menopausal women] [Article in Persian]. J Gorgan Univ Med Sci 2011:13(2);30-8.
  22. Sattar M, Esfarjani F, Nezakatalhosseini M. The effect of aquatic-resistance training on quality of life in postmenopausal women. Procedia Soc Behav Sci 2012 Jan 25;70:1732-9.
  23. Yazdkhasti M, Keshavarz M, Merghati Khoei E, Hosseini A. [The effect of structured educational program by support group on menopause women’s quality of life] [Article in Persian]. Iran J Med Educ 2012:11(8):986-94.
  24. Lindh-Astrand L, Nedstrand E, Wyon Y, Hammar M. Vasomotor symptoms and quality of life in previously sedentary postmenopausal women randomized to physical activity or estrogen therapy. Maturitas 2004 Jun 15:48(2);97-105.
  25. Luoto R, Moilanen J, Heinonen R, Mikkola T, Raitanen J, Tomas E, et al. Effect of aerobic training on hot flashes and quality of life--a randomized controlled trial. Ann Med 2012 Sep;44(6):616-26.
  26. Moriyama CK, Oneda B, Bernardo FR, Cardoso CG, Forjaz CL, Abrahoa SB, et al. A randomized, placebo-controlled trial of the effects of physical exercises and estrogen therapy on health-related quality of life in postmenopausal women. Menopause 2008 Jul-Aug;15(4 Pt 1):613-8.
  27. Tartibian B, Sharabiani S, Abbasi A. [Effect of regular aerobic exercise on vasomotor symptoms (hot flashes) in postmenopausal women] [Article in Persian]. J Babol Univ Med Sci 2009;11(4):36- 41.
  28. Grant S, Todd K, Aitchison TC,Kelly P, Stoddart D. The effects of a 12-week group exercise programme on physiological and psychological variables and function in overweight women. Public Health 2004 Jan;118(1):31-42.
  29. Canario A, Cabral PU, Spyrides MH, Giraldo PC, Eleuterio J Jr, Gocalvea AK. The impact of physical activity on menopausal symptoms in middle-aged women. Int J Gynecol Obstet 2012 Jul;118(1):34-6