بررسی فرآیند مراقبت های پیش از بارداری بر مبنای الگوی دونابدین در مراکز بهداشتی درمانی مشهد

نوع مقاله : اصیل پژوهشی

نویسندگان

1 مربی گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

2 دانشجوی کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

3 دانشیار گروه آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

مقدمه: با ارزیابی کیفیت و چگونگی ارائه مراقبت ها، می توان ضمن تعیین وضعیت موجود، از میزان تأثیر اقدامات انجام شده در راستای ارتقاء کیفیت مراقبت ها آگاه شد. مدل دونابدین، یک الگوی مناسب ارزیابی مراقبت در عرصه خدمات بهداشتی می باشد. بر اساس این الگو، فرآیند مراقبت، بخش مهمی از مراقبت است که روند بین ارائه و دریافت خدمت را از بُعد تکنیکی و تعامل بین فردی مورد ارزیابی قرار می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت ارائه مراقبت های قبل از بارداری بر اساس الگوی دونابدین انجام شد.
روش‌کار: این مطالعه توصیفی در سال 1391 بر روی 320 زن که جهت دریافت مراقبت های قبل از بارداری به مراکز بهداشتی درمانی شهر مشهد مراجعه کرده بودند، انجام شد. افراد به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه مشخصات ارائه دهندگان مراقبت، مشخصات واحدهای پژوهش و چک لیست ارزیابی مشاهده فرآیند مراقبت بود که به دو بخش عملکرد تکنیکی و تعامل بین فردی تقسیم شده بود. داده ها پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون های کراسکال والیس و کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: میانگین نمره کلی بعد فرآیند مراقبت 70/8±92/47 بود. در تفکیک فرآیند مراقبت به دو بخش عملکرد تکنیکی و تعامل بین فردی، نتایج نشان داد که میانگین نمره بخش عملکرد تکنیکی 71/4 ±52/23 و میانگین نمرات بخش تعامل بین فردی 02/5 ±76/22 بود. نتایج مطالعه در بررسی میزان تطابق مراقبت ها با سطح مطلوب نشان داد که وضعیت ارائه فرآیند مراقبت ها در 7/93 درصد موارد، متوسط بود.
نتیجه‌گیری: با توجه به سطح کیفیت مراقبت ها در حال حاضر، افزایش تعداد مراقبین بهداشتی به نسبت جمعیت تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی، حساس سازی عمومی در زمینه مراقبت های قبل از بارداری و اطلاع رسانی بیشتر احساس می شود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of Prenatal Care Process Based on Donabedian Model in Mashhad Health Centers

نویسندگان [English]

  • Nahid Jahani Shourab 1
  • Fatemeh Ghaffari Sardasht 2
  • Farzaneh Jafarnejad 1
  • Habibollah Esmaili 3
1 Lecturer of Midwifery, Faculty of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
2 M.Sc. Student of Midwifery, Faculty of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
3 Associate Professor of Biostatistics, Faculty of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Assessment the quality of prenatal care can determine current status and be aware of effectiveness of measures taken in order to improve the quality of cares. Donabedian model is a good model of care in the health care field. Based on Donabedian model, the process of care is an important part of the trend of providing and receiving services that can assessed in technical and interpersonal interactions parts. The aim of this study was to assess the situation of presented prenatal care based on Donabedian model.
Methods: This descriptive study was conducted on 320 women who referred to health centers for taking prenatal care in Mashhad, Iran, 2012. Method of sampling was multi-stage. Data was collected using a questionnaire contain information of care providers and participants and an observation checklist based on Donabedian model that divided into two parts of technical and interpersonal interactions. Data were analyzed using SPSS software version 16, Kruskal-Wallis and Chi-square. P value less than 0.05 was considered significant.
Results: The overall mean of the process of care was 47.92±8.70. Results of divided of care process into two parts technical performance and interaction interpersonal showed that the average scores of technical performance was 23.2±4.71 and the interaction interpersonal scores was 22.76±5.02. Results of the study showed that the status care providing process was intermediate in 93.7% of cases.
Conclusion: Given the current level of quality of care, increasing the number of care providers per population covered in health cares, sensitization of prenatal care and giving information seems to be necessary.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Donabedian model
  • health center
  • prenatal care
  • Process